Bu ünitede, İslam inancının önemli kavramlarından olan kader, kaza, emek ve rızık kavramlarını ve bunların birbiriyle olan ilişkisini inceleyeceğiz.
Kader, Allah'ın (c.c.) sonsuz ilmi ve kudretiyle, evrendeki her şeyi, olacakları ve nasıl olacaklarını ezelden ebede kadar bilmesi ve takdir etmesidir. Yani, Allah'ın her şeyi bir plan, ölçü ve düzen içinde yaratmasıdır.
Kaza, ezelde takdir edilmiş olan kaderin, zamanı geldiğinde gerçekleşmesidir. Yani, planlananın fiilen meydana gelmesidir.
Bu iki kavram birbirinden ayrılmaz bir bütündür. Kader, olacakların Allah katındaki yazılışı; kaza ise bu yazılanların gerçekleşmesidir. İnanan bir insan, hem kadere hem de kazaya iman eder.
Emek, bir hedefe ulaşmak veya bir şeyler elde etmek için gösterilen çaba, gayret ve çalışmadır. İslam dini, Müslümanları çalışmaya, üretmeye ve gayret göstermeye teşvik eder.
Rızık, canlıların faydalanması için Allah tarafından takdir edilen ve verilen her türlü nimet, yiyecek, içecek ve geçimliktir. Rızkı veren yalnızca Allah'tır (er-Rezzâk).
Burada en kritik nokta, emek ile rızık arasındaki dengedir. İslam inancına göre:
💡 Örnek: Bir öğrencinin sınava çalışması (emek) onun bilgi rızkına ulaşmasının sebebidir. Allah, o bilgiyi, öğrenci çalışma emeğini gösterdiği için ona nasip eder (rızık). Ancak, sınav sonucu (kazanıp kazanamayacağı) zaten kaderde yazılıdır ve kaza ile gerçekleşir.
Sonuç olarak, Müslüman hem rızkının Allah tarafından verildiğine güvenip tevekkül eder, hem de çalışıp çabalamaktan asla vazgeçmez. Tevekkül, sebeplere yapıştıktan sonra Allah'a güvenmektir.