KPSS Tarih Konuları (Lisans, Önlisans, Ortaöğretim) | Kapsamlı Rehber
📚 KPSS Tarih Konuları: Lisans, Önlisans ve Ortaöğretim İçin Tam Kılavuz
Kamuda kariyer hedefleyen adayların en önemli sınavlarından biri olan KPSS'de, Tarih bölümü genel yetenek testinin temel taşlarındandır. Hem Genel Kültür testinin önemli bir kısmını oluşturur hem de adaylar arasında belirleyici bir role sahiptir. Bu yazıda, Lisans (B Grubu), Önlisans (Önlisans Mezunları) ve Ortaöğretim (Lise Mezunları) KPSS sınavları için geçerli olan tarih konularını, önemli noktaları ve çalışma stratejilerini ele alacağız.
🎯 KPSS Tarih Sınavının Genel Özellikleri
KPSS Tarih soruları, adayların tarihsel olayları kavrama, neden-sonuç ilişkisi kurma ve kronolojik bilgi birikimini ölçmeyi amaçlar. Konu dağılımı her üç sınav düzeyi için (Lisans, Önlisans, Ortaöğretim) büyük ölçüde benzerlik gösterir. Temel fark, soruların derinliği ve detay seviyesindedir. Lisans sınavı daha analitik sorular içerirken, Ortaöğretim sınavı daha temel bilgileri sorgular.
📖 KPSS Tarih Konu Başlıkları (Tüm Düzeyler İçin Ortak Çekirdek)
Aşağıdaki liste, KPSS'de çıkan tarih konularının genel çerçevesini oluşturur. Çalışmalarınızı bu başlıklar üzerinden planlayabilirsiniz.
🏛️ 1. İslamiyet Öncesi Türk Tarihi
- ✔️ Türklerin Anayurdu ve Göçler
- ✔️ Asya Hun Devleti (Büyük Hun Devleti)
- ✔️ Kök Türk (Göktürk) Devleti
- ✔️ Uygur Devleti ve Özellikleri
- ✔️ Diğer Türk Devletleri ve Toplulukları (Avarlar, Hazarlar, Kırgızlar vb.)
- ✔️ İslamiyet Öncesi Türklerde Kültür ve Medeniyet (Devlet Yönetimi, Din, Sosyal Hayat)
🕌 2. Türk-İslam Tarihi
- ✔️ Talas Savaşı ve Önemi
- ✔️ Karahanlılar, Gazneliler, Büyük Selçuklu Devleti
- ✔️ Malazgirt Savaşı ve Anadolu'nun Kapılarının Açılması
- ✔️ Anadolu'da Kurulan İlk Türk Beylikleri (Saltuklular, Mengücekliler, Danişmendliler, Artuklular)
- ✔️ Haçlı Seferleri ve Türk-İslam Dünyasına Etkileri
- ✔️ Moğol İstilası ve Anadolu Selçuklu Devleti'nin Yıkılışı
👑 3. Osmanlı Tarihi
Osmanlı Tarihi, KPSS Tarih sorularının neredeyse yarısını oluşturan kritik bir bölümdür.
- Kuruluş Dönemi (1299-1453): Beylikten devlete geçiş, Balkanlarda ilerleyiş, Ankara Savaşı, Fetret Devri.
- Yükselme Dönemi (1453-1579): İstanbul'un Fethi, Devletin imparatorluğa dönüşümü, Kanuni Sultan Süleyman Dönemi.
- Duraklama Dönemi (1579-1699): İç ve dış sorunlar, Celali İsyanları, Karlofça Antlaşması.
- Gerileme Dönemi (1699-1792): Toprak kayıpları, Lale Devri, Küçük Kaynarca Antlaşması.
- Dağılma ve Islahat Dönemi (1792-1922): Fransız İhtilali'nin etkileri, Tanzimat, Islahat Fermanları, I. ve II. Meşrutiyet, Trablusgarp ve Balkan Savaşları.
- Kültür ve Medeniyet: Devlet teşkilatı (Merkez ve Taşra), Toprak Sistemi, Askeri Teşkilat, Eğitim ve Hukuk.
⚔️ 4. 20. Yüzyıl Osmanlı Tarihi ve I. Dünya Savaşı
- ✔️ I. Dünya Savaşı'na Giriş Süreci (İttifak-İtilaf Grupları)
- ✔️ Osmanlı Devleti'nin Savaştığı Cepheler (Çanakkale, Kafkasya, Kanal, Irak, Suriye-Filistin)
- ✔️ Gizli Antlaşmalar ve Wilson İlkeleri
- ✔️ Mondros Ateşkes Antlaşması ve İşgaller
🌟 5. Kurtuluş Savaşı ve Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi
Bu bölüm, en fazla sorunun geldiği ve mutlaka detaylı çalışılması gereken kısımdır.
- Hazırlık Dönemi (1919-1920): Mustafa Kemal'in Samsun'a Çıkışı, Kongreler (Amasya, Erzurum, Sivas), Misak-ı Milli, TBMM'nin Açılışı.
- Kurtuluş Savaşı Cepheleri:
- Doğu Cephesi: Gümrü Antlaşması.
- Güney Cephesi: Fransızlara karşı mücadele.
- Batı Cephesi: I. ve II. İnönü, Kütahya-Eskişehir, Sakarya Meydan Muharebesi ve Büyük Taarruz.
- Siyasi Gelişmeler ve Antlaşmalar: Lozan Barış Antlaşması (Maddeleri ve Önemi).
- Atatürk İlke ve İnkılapları:
- Siyasi Alandaki İnkılaplar: Saltanatın Kaldırılması, Cumhuriyetin İlanı, Halifeliğin Kaldırılması.
- Hukuk Alanındaki İnkılaplar: Medeni Kanun'un kabulü.
- Eğitim ve Kültür Alanındaki İnkılaplar: Tevhid-i Tedrisat Kanunu, Harf İnkılabı, Türk Tarih ve Dil Kurumlarının kurulması.
- Ekonomi Alanındaki İnkılaplar: İzmir İktisat Kongresi, Milli Ekonomi Politikası.
- Atatürk Dönemi Türk Dış Politikası: Montrö Boğazlar Sözleşmesi, Hatay'ın Anavatana Katılması, Balkan ve Sadabat Paktı.
🌍 6. Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi
Bu bölümden genellikle 2-4 soru gelmektedir. Konular:
- ✔️ Soğuk Savaş Dönemi (NATO, Varşova Paktı, Kore Savaşı)
- ✔️ Türkiye'nin 1950'den sonraki dış politikadaki önemli gelişmeleri (Kıbrıs Barış Harekatı, Avrupa Birliği ilişkileri)
- ✔️ Küreselleşen Dünya'da yaşanan önemli siyasi ve ekonomik gelişmeler
💡 KPSS Tarih Çalışma Stratejileri ve Öneriler
- 📅 Kronolojiye Hakim Olun: Olayları tarih sırasına göre öğrenmek, neden-sonuç ilişkisini kurmanızı kolaylaştırır.
- 🧠 Kavramları Özümseyin: "Meşrutiyet", "İnkılap", "Ferman", "Misak" gibi kavramların anlamlarını iyi bilin.
- 🗺️ Harita Bilgisi: Savaşların geçtiği cepheleri, antlaşmalarla kaybedilen/gaz edilen yerleri harita üzerinden çalışın.
- 📝 Önceki Yılların Soruları: Mutlaka son 5-10 yılın KPSS tarih sorularını çözün ve çıkan konuların ağırlığını analiz edin.
- ✍️ Not Çıkarın: Özellikle antlaşma maddeleri, kongre kararları, inkılaplar gibi ezber gerektiren konuları kendi notlarınızla özetleyin.
- 🔄 Tekrar Şart: Tarih unutulmaya müsaittir. Düzenli aralıklarla konu tekrarları yapın.
✅ Sonuç
KPSS Tarih, düzenli ve planlı çalışma, bol soru çözümü ve doğru kaynak kullanımı ile üstesinden gelinebilecek bir alandır. Hangi düzeyde sınava girecek olursanız olun, yukarıda verilen konu başlıkları sizin için sağlam bir yol haritası olacaktır. Unutmayın, tarih sadece geçmişi değil, bugünü anlamanın da anahtarıdır. Hepinize çalışmalarınızda başarılar dileriz! 🚀
