KPSS Yazım kuralları çıkmış sorular

Question

Bu konuyu çalışırken hangi yazım kuralına daha çok ağırlık verilmiş anlamaya çalışıyorum. Özellikle "de/da" bağlacı ile "ki" bağlacının yazımı sorularda sık sık karşıma çıkıyor ve kafam karışıyor.

Answer 1

📚 KPSS Türkçe: Yazım Kuralları Çıkmış Sorular Analizi

Hedef: Bu ders notu, KPSS Türkçe bölümünün en istikrarlı konularından biri olan Yazım Kuralları'nı, yıllara göre çıkmış sorular üzerinden incelemeyi ve sınav stratejinizi güçlendirmeyi amaçlamaktadır. Öğretici bir üslupla, soru tiplerini ve çözüm mantığını analiz edeceğiz.

🎯 Konunun Önemi ve Sınavdaki Yeri

Yazım kuralları (imla), KPSS Türkçe testinde genellikle 2 ile 4 soru arasında doğrudan çıkan bir konudur. Sorular, TDK'nın Yazım Kılavuzu esas alınarak hazırlanır. Bu soruları kaçırmamak, net sayınızı garantilemek adına kritiktir.

🔍 Çıkmış Soru Tipleri ve Analizleri

Aşağıda, geçmiş yıllarda sıkça karşılaşılan soru kalıpları ve çözüm ipuçları maddeler halinde listelenmiştir.

✍️ 1. "de/da" Bağlacı ile "-de/-da" Ekinin Karıştırıldığı Sorular

Kural: Bağlaç olan "de/da" ayrı yazılır ve kendisinden önceki kelimenin son ünlüsüne göre büyük ünlü uyumuna uyar. Hal eki olan "-de/-da" ise kelimeye bitişik yazılır.

✅ Çıkmış Soru Örneği (2019): "Aşağıdaki cümlelerin hangisinde 'de' nin yazımıyla ilgili bir yanlışlık vardır?" tarzındadır. Çözüm için cümledeki "de"yi çıkartmayı dene; anlam bozuluyorsa ektir (bitişik), bozulmuyorsa bağlaçtır (ayrı).

🔠 2. Büyük Harflerin Kullanımı

Kural: Özel isimler, kurum adları, kitap/dergi adlarının her kelimesi büyük harfle başlar. Unvanlar ve lakaplar da büyük harfle yazılır.

✅ Çıkmış Soru Örneği (2021): "Aşağıdaki cümlelerin hangisinde büyük harflerin kullanımıyla ilgili bir yanlışlık vardır?" sorusu, genellikle "profesör doktor", "mustafa kemal atatürk" gibi ifadelerdeki küçük harf hatalarını sorgular.

➖ 3. Kısaltmaların Yazımı

Kural: Büyük harflerle yapılan kısaltmalarda nokta kullanılmaz (TBMM, TDK). Küçük harflerle yapılan kısaltmalara nokta konur (s. sayfa, vb. ve benzeri).

• ⚠️ Dikkat: "cm, kg, mm" gibi birimler için nokta kullanılmaz.
• ✅ Soru Pratiği: "Aşağıdaki kısaltmalardan hangisinin yazımı yanlıştır?" tipi klasik bir sorudur.

🔢 4. Sayıların Yazımı

Kural: Saat, para tutarı, istatistik veri gibi bilimsel veya resmi yazılarda sayılar rakamla; yazı dilinde ise harfle yazılır. Cümleye rakamla başlanmaz.

✅ Çıkmış Soru Örneği (2018): "Beş yüz altmış yedi kişi" ifadesinin doğru yazılıp yazılmadığı veya "saat 15.30'da" ifadesindeki nokta kullanımı sorgulanabilir.

❔ 5. "mi" Soru Edatının Yazımı

Kural: Soru edatı "mi" her zaman ayrı yazılır ve kendisinden önceki kelimenin son ünlüsüne göre (mı, mu, mü) şeklinde büyük ünlü uyumuna uyar. Ek alabilir (-midir, -miydi).

Bu konu, neredeyse her yıl mutlaka soru gelmesiyle öne çıkar. "Geldimi, okudumu" gibi bitişik yazılan hatalı örnekler sıkça şıklarda yer alır.

💡 Çalışma ve Çözüm Stratejileri

• 📖 Kılavuz Edinin: TDK'nın güncel Yazım Kılavuzu'nu başucu kaynağınız yapın.
• ✏️ Bol Pratik Yapın: Son 10 yılın tüm çıkmış sorularını konu konu çözün. Hata yaptığınız soruları not alın.
• 🧠 Kuralı Anlayın: Sadece ezberlemeyin, kuralın mantığını kavrayın (örneğin, "de/da" ayrı mı bitişik mi sorusunda "cümleden çıkartma" mantığı).
• ⏱️ Süre Yönetimi: Yazım kuralları soruları genellikle hızlı çözülebilir. Zaman kazanmak için bu bölüme hakim olun.

⚠️ Sık Yapılan Hatalar ve Uyarılar

• "Her şey" (ayrı) / "Hiçbir" (bitişik) yazılır.
• "Biraz" (bitişik) / "Bir kaç" (ayrı DEĞİL, artık bitişik: "birkaç") / "Birçok" (bitişik).
• "-ki" eki ve "ki" bağlacı karıştırması ("evdeki" vs. "demek ki").
• Üleştirme sayıları rakamla yazılmaz: "2’şer" değil, "ikişer".

Sonuç: Yazım kuralları, düzenli tekrar ve soru çözümü ile tam net alınabilecek bir konudur. Çıkmış soruları analiz etmek, sınav müfredatındaki öncelikli alt başlıkları görmenizi ve kendinizi o yönde geliştirmenizi sağlayacaktır. Başarılar dilerim! 🎓