# Küçükbaş Hayvan Zekatı: Koyun ve Keçilerde Zekat Oranları ve Hesaplama
📜 İslami Mali Bir İbadet: Zekat
İslam'ın beş temel şartından biri olan zekat, belirli bir malî birikime ve gelire sahip Müslümanların, yılda bir kez fakir ve muhtaçlara vermekle yükümlü oldukları malî bir ibadettir. Bu ibadet, sadece para ve ticaret mallarını değil, tarım ürünlerini ve hayvanları da kapsar. "Küçükbaş hayvan zekatı" da bu kapsamda, nisap miktarına ulaşan koyun ve keçi sürüleri için farz kılınmıştır.
🐑 Küçükbaş Hayvanlarda Zekatın Şartları (Nisap)
Zekatın farz olması için, hayvanların belirli bir sayıya (nisap) ulaşması ve üzerinden bir kamerî yıl geçmesi gerekir. Küçükbaş hayvanlar için nisap, Hanefi mezhebine göre aşağıdaki gibidir:
- ✅ Koyun ve Keçi için nisap: 40 (kırk) adet hayvan.
- ✅ Hayvanlar, senenin çoğunu meralarda otlayarak beslenmelidir (Saime hayvan).
- ✅ Ticaret için değil, eti, sütü veya yünü için besleniyor olmalıdır.
- ✅ Üzerinden bir kamerî yıl (354 gün) geçmiş olmalıdır.
🧮 Koyun ve Keçide Zekat Oranları ve Hesaplama Tablosu
Zekat, sabit bir yüzde değil, hayvan sayısına göre kademeli olarak artan bir sistemle alınır. Aşağıdaki tablo, Hanefi mezhebinin görüşüne göre düzenlenmiştir:
📊 Zekat Miktarları
- 🐏 1 ile 39 arası: Zekat yoktur. (Nisaba ulaşmamıştır)
- 🐏 40 ile 120 arası: 1 adet koyun veya keçi.
- 🐏 121 ile 200 arası: 2 adet koyun veya keçi.
- 🐏 201 ile 399 arası: 3 adet koyun veya keçi.
- 🐏 400 adette: 4 adet koyun veya keçi.
Not: 400'den sonra her 100 hayvan için 1 adet daha eklenir. Örneğin, 500 hayvan için zekat 5 adettir.
💡 Önemli Detaylar ve Uyarılar
- 🔸 Zekat olarak verilecek hayvan, sürünün ortalama kalitesinde olmalı; en iyisi veya en kötüsü verilmemelidir.
- 🔸 Dişi hayvan vermek esastır, ancak sürüde erkek varsa ondan da verilebilir.
- 🔸 Bir yaşını doldurmuş kuzu veya oğlak verilemez. Genellikle iki dişi (seniyy) veya bir erkek (teys) koyun/keçi verilir.
- 🔸 Farklı cins ve yaştaki hayvanlar (koyun-keçi) birlikte besleniyorsa, değerleri eşitlendikten sonra toplam sayı üzerinden hesaplama yapılır.
- 🔸 Diğer mezheplerde (Şafii, Maliki, Hanbeli) nisap ve miktarlarda küçük farklılıklar olabilir. Kişi, kendi mezhebine göre hareket etmelidir.
✅ Sonuç
Küçükbaş hayvan zekatı, İslam'ın sosyal adalet ve dayanışma mekanizmasının tarım toplumlarındaki somut bir yansımasıdır. Sahibinin malını arındıran, fakirin hakkını veren bu ibadet, günümüzde de hayvancılıkla uğraşan Müslümanlar için önemini korumaktadır. Doğru hesaplama için, sürünüzün sayımını dikkatli yapmanız ve gerektiğinde ilim ehli bir kişiye danışmanız en doğru yoldur.
