Laboratuvar Malzemeleri ve Görevleri
Laboratuvarlar, bilimsel çalışmaların ve deneylerin kontrollü bir ortamda yapıldığı yerlerdir. Bu çalışmaları güvenli ve etkili bir şekilde yürütebilmek için çeşitli malzemeler kullanılır. Aşağıda, temel laboratuvar malzemeleri ve bunların görevleri listelenmiştir.
1. Ölçüm ve Tartı Malzemeleri
- Dereceli Silindir: Sıvıların hacmini ölçmek için kullanılır. Üzerindeki çizgiler (dereceler) hassas ölçüm yapmayı sağlar.
- Büret: Özellikle titrasyon deneylerinde, bir sıvıyı çok hassas bir şekilde (genellikle mL cinsinden) akıtmak ve ölçmek için kullanılır. Altında bir vana bulunur.
- Pipet: Küçük ve belirli miktarlardaki sıvıları bir kaptan başka bir kaba aktarmak için kullanılır. Pipet pompası veya ağızla çekilerek kullanılabilir.
- Terazi (Dijital veya Analitik): Katı ve sıvı maddelerin kütlesini ölçmek için kullanılır. Analitik teraziler çok daha hassastır.
2. Karıştırma, Isıtma ve Saklama Malzemeleri
- Beher (Beherglas): Sıvıları karıştırmak, ısıtmak ve bir süre bekletmek için kullanılan, ağzı geniş, silindirik kaplardır. Üzerinde yaklaşık hacim değerleri yazar.
- Erlenmeyer: Konik yapısı sayesinde içindeki sıvının çalkalanırken dökülmesini engeller. Karıştırma ve titrasyon işlemlerinde sıklıkla kullanılır.
- Balon Joje: Hassas hacimde sıvı hazırlamak (çözelti hazırlama) veya distilasyon (damıtma) düzeneğinde kullanılır. Boynundaki işaret, belirtilen hacmi gösterir.
- Baget (Cam Çubuk): Karışımları karıştırmak için kullanılan düz, ince cam çubuktur.
- Bunsen Beki: Doğal gaz ve hava karışımını yakarak yüksek sıcaklıkta bir alev oluşturur. Deney tüpü, beher gibi malzemeleri ısıtmak için kullanılır.
- Sacayak ve Üçayak: Isıtma işlemlerinde, ısıtılacak kabı alevden yüksekte tutmak ve sabitlemek için kullanılır. Üzerine tel kafes konularak ısının eşit dağılması sağlanır.
3. Diğer Temel Malzemeler
- Deney Tüpü: Küçük miktarlardaki kimyasallarla deney yapmak için kullanılan ince, silindirik cam tüplerdir. Deney tüpü maşası ile tutularak ısıtılır.
- Ayırma Hunisi: Birbiriyle karışmayan iki sıvıyı (örneğin su ve yağ) ayırmak için kullanılır. Altındaki vana sayesinde yoğunluğu fazla olan sıvı alttan ayrılır.
- Su Banyosu: Bazı maddeleri doğrudan alevle ısıtmak tehlikeli olabilir. Bu durumlarda, kabı sıcak su dolu bir kaba koyarak dolaylı ve kontrollü ısıtma sağlanır.
- Spatül: Toz veya katı haldeki kimyasalları almak için kullanılan küçük, kaşık benzeri alettir.
- Kuru Havuz: Sıcak cam malzemeleri koymak için kullanılan, ısıya dayanıklı plastik veya seramikten yapılmış, delikli bir kaptır.
4. Güvenlik Malzemeleri
- Koruyucu Gözlük: Gözleri olası sıçramalara ve buharlara karşı korumak için kesinlikle kullanılması gereken bir malzemedir.
- Önlük: Giysileri kimyasallardan korur.
- Eldiven: Cildi kimyasallarla temas etmekten korur.
- Yıkama İstasyonu ve Yangın Söndürücü: Acil durumlar için laboratuvarda mutlaka bulunmalıdır.
Önemli Uyarı: Laboratuvarda her zaman öğretmen veya laborant gözetiminde çalışılmalı, güvenlik kurallarına harfiyen uyulmalı ve her malzemenin kullanım talimatı dikkatlice okunmalıdır.
