Maddenin Hallerini Gözlemleyelim: Bir Deney
Merhaba! Bu ders notumuzda maddenin hallerini (katı, sıvı, gaz) ve bir maddenin hal değişimini basit bir deneyle gözlemleyeceğiz.
Deneyin Amacı:
Katı haldeki bir maddenin (buz), ısı enerjisi alarak önce sıvı, sonra da gaz haline nasıl dönüştüğünü görmek.
Kullanacağımız Malzemeler:
- 1 adet buz parçası
- 1 adet küçük tencere veya cezve
- Ocak veya ısıtıcı
- Su
- Yetişkin gözetimi! (Çok önemli)
Deneyin Yapılışı ve Gözlemlerimiz:
1. Adım: Katı Halden Sıvı Hale (Erime)
- Tenceremize bir parça buz koyalım. Buz, katı haldedir. Çünkü belirli bir şekli ve hacmi vardır.
- Tenceremizi ocağa koyup ısıtalım. Buz, çevresinden ısı enerjisi almaya başlar.
- Gözlem: Buz yavaş yavaş erimeye başlar ve suya dönüşür. Su, sıvı haldedir. Belirli bir hacmi vardır ama konulduğu kabın şeklini alır.
2. Adım: Sıvı Halden Gaz Hale (Buharlaşma)
- Suyumuzu ısıtmaya devam edelim.
- Gözlem: Bir süre sonra suyun yüzeyinden buhar çıktığını göreceğiz. Su kaynamaya başladığında ise daha çok buhar oluşur. Bu buhar, suyun gaz halidir. Gazların belirli bir şekli ve hacmi yoktur, bulundukları kabı tamamen doldururlar ve gözle görmemiz genellikle zordur. Gördüğümüz aslında su buharının soğuk havada yoğuşmuş halidir.
Sonuç:
Bu deneyde, bir maddenin (su) ısı enerjisi alarak hal değiştirebileceğini gözlemledik.
- Katı (buz) → Isı Enerjisi Aldı → Sıvı (su) → Erime
- Sıvı (su) → Isı Enerjisi Aldı → Gaz (su buharı) → Buharlaşma
Eğer buharı soğutursak, tersi olur ve gaz halindeki madde tekrar sıvı hale geçer. Buna da yoğuşma denir.
