Mal rejimi sözleşmeleri, evlilik birliği içinde eşlerin malvarlıklarının nasıl yönetileceğini ve evliliğin sona ermesi halinde nasıl paylaşılacağını düzenleyen önemli hukuki araçlardır. Ancak, bazı durumlarda bu sözleşmelerin iptali gündeme gelebilir. Bu yazıda, mal rejimi sözleşmesinin iptali konusunu ve Yargıtay'ın bu konudaki kararlarını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
Mal rejimi sözleşmesi, eşlerin evlenmeden önce veya evlilik devam ederken noterde düzenledikleri, evlilik birliği içindeki malvarlıklarının yönetimi ve paylaşımı esaslarını belirleyen bir sözleşmedir. Türk Medeni Kanunu'nda (TMK) dört farklı mal rejimi düzenlenmiştir:
Mal rejimi sözleşmeleri, bazı durumlarda iptal edilebilir. İptal sebepleri genellikle sözleşmenin yapılışında veya içeriğinde bulunan hukuka aykırılıklardan kaynaklanır. Başlıca iptal sebepleri şunlardır:
Yargıtay, mal rejimi sözleşmelerinin iptali davalarında önemli kararlar vermiştir. Bu kararlar, sözleşmelerin iptal şartlarını ve sonuçlarını belirlemede önemli bir rol oynar. İşte bazı örnek Yargıtay kararları ve değerlendirmeleri:
Yargıtay, bir kararında, eşlerden birinin sözleşme tarihinde akıl hastalığı nedeniyle ehliyetsiz olduğunu tespit etmiştir. Bu durumda, sözleşmenin iptaline karar vermiştir. Yargıtay, ehliyetsizliğin sözleşmenin geçerliliğini ortadan kaldıran en önemli sebeplerden biri olduğunu vurgulamıştır.
Başka bir kararda, eşlerden birinin diğerini korkutarak mal rejimi sözleşmesi imzalamaya zorladığı tespit edilmiştir. Yargıtay, bu durumda sözleşmenin iptaline karar vermiştir. Kararda, irade serbestliğinin ihlalinin sözleşmeyi geçersiz kıldığı belirtilmiştir.
Yargıtay, bir başka kararında, mal rejimi sözleşmesinin içeriğinin ahlaka aykırı olduğunu tespit etmiştir. Sözleşmede, eşlerden birinin aşırı derecede mağdur edildiği, diğerinin ise haksız bir şekilde zenginleştiği görülmüştür. Bu durumda, Yargıtay sözleşmenin iptaline karar vermiştir.
Yargıtay, mal rejimi sözleşmesinin noterde düzenlenmemiş olması halinde, sözleşmenin geçersiz olduğuna hükmetmiştir. TMK'nın emredici hükmüne göre, mal rejimi sözleşmeleri resmi şekilde yapılmalıdır. Aksi takdirde, sözleşme baştan itibaren geçersizdir.
Mal rejimi sözleşmeleri, eşlerin malvarlıklarının yönetimi ve paylaşımı açısından büyük önem taşır. Ancak, sözleşmenin iptali sebepleri mevcutsa, bu sözleşmelerin geçersiz kılınması mümkündür. Yargıtay kararları, mal rejimi sözleşmelerinin iptali davalarında yol gösterici niteliktedir. Eşlerin, mal rejimi sözleşmesi yapmadan önce ve sonra hukuki destek almaları, ileride yaşanabilecek sorunların önüne geçmek açısından önemlidir.