# 📐 Merkez Açı Nedir? - Ders Notu
🎯 Temel Tanım
Bir çemberde, merkez açı, köşesi çemberin merkezinde olan ve kolları çember üzerinde iki noktada kesişen açıdır. Bu açının ölçüsü, gördüğü yayın ölçüsüne eşittir.
🔍 Merkez Açının Özellikleri
- 📏 Köşesi daima çemberin merkezindedir.
- 🔄 Gördüğü yayın ölçüsü, açının ölçüsüne eşittir.
- ⚖️ Aynı yayı gören çevre açının ölçüsünün iki katıdır.
- 🎯 Tam çember yayı gören merkez açı 360°'dir.
📐 Matematiksel İfadeler
🎓 Formüller
Merkez açı (\( \theta \)) ile gördüğü yayın uzunluğu (\( L \)) arasındaki ilişki:
\( L = \frac{\theta}{360°} \times 2\pi r \) veya \( L = \frac{\theta}{2\pi} \times 2\pi r \) (radyan cinsinden)
📊 Örnek Hesaplama
Yarıçapı 10 cm olan bir çemberde 60°'lik merkez açının gördüğü yay uzunluğu:
\( L = \frac{60}{360} \times 2\pi \times 10 = \frac{1}{6} \times 20\pi \approx 10.47 \, \text{cm} \)
🔄 Merkez Açı ile Çevre Açı İlişkisi
Aynı yayı gören merkez açı, çevre açının iki katıdır:
\( \text{Merkez Açı} = 2 \times \text{Çevre Açı} \)
📝 Önemli Notlar
- ✅ Merkez açı daima pozitif ölçülüdür (0° ile 360° arası).
- ✅ Radyan cinsinden ifade edildiğinde: \( 360° = 2\pi \) radyan.
- ✅ Yarım çember yayı gören merkez açı 180°'dir.
- ✅ Çeyrek çember yayı gören merkez açı 90°'dir.
🎯 Pratik Uygulamalar
- 🍕 Pizza dilimlerinin merkez açıları eşitse, dilimler eşit büyüklüktedir.
- ⏰ Saat üzerinde akrep ve yelkovanın oluşturduğu açılar merkez açı örneğidir.
- 🎡 Dönme dolap kabinlerinin merkeze göre konumları merkez açı ile belirlenir.
✏️ Alıştırma Sorusu
Bir çemberde 72°'lik merkez açının gördüğü yay, çemberin çevresinin kaçta kaçıdır?
Çözüm: \( \frac{72}{360} = \frac{1}{5} \) (çember çevresinin beşte biri)
