Mikroskobik Canlıların Genel Özellikleri
Mikroskobik canlılar, gözle göremediğimiz, ancak mikroskop yardımıyla görülebilen çok küçük organizmalardır. Bu canlılar; havada, suda, toprakta, diğer canlıların vücutlarında ve hatta en zorlu koşullarda bile yaşayabilirler. Hem yararlı hem de zararlı türleri bulunur.
Mikroskobik Canlıların Sınıflandırılması
Mikroskobik canlılar başlıca dört gruba ayrılır:
- Bakteriler: Prokaryot hücre yapısına sahiptirler, yani çekirdekleri ve zarlı organelleri yoktur. Hem faydalı (yoğurt yapımı) hem de zararlı (hastalık yapıcı) türleri vardır. Şekillerine göre yuvarlak (coccus), çubuk (bacillus) ve spiral (spirillum) olarak gruplandırılırlar.
- Arkeler: Bakterilere benzer şekilde prokaryot yapıdadırlar ancak genetik ve biyokimyasal olarak farklılık gösterirler. Aşırı sıcak, tuzlu veya asitli gibi zorlu çevre koşullarında yaşayabilirler. Örneğin, kaplıcalardaki sıcak su kaynaklarında bulunurlar.
- Protistler: Ökaryot hücre yapısına sahiptirler, yani gerçek bir çekirdek ve zarlı organelleri vardır. Genellikle tek hücreli canlılardır. Amip, öglena ve terliksi hayvan bu gruba girer. Bazı türleri fotosentez yapabilirken, bazıları hareket eder ve besinini hazır alır.
- Mikroskobik Mantarlar: Ökaryot hücre yapısına sahiptirler. Maya gibi tek hücreli olanları olduğu gibi, küf mantarları gibi çok hücreli ipliksi yapıda olanları da vardır. Ekmek, peynir yapımında kullanılan faydalı türlerin yanı sıra, besinlerin küflenmesine neden olan zararlı türleri de bulunur.
Önemli Not
Virüsler de mikroskobiktir ancak genellikle canlı olarak kabul edilmezler. Kendi başlarına metabolizmaları yoktur ve ancak bir konak hücrenin içine girdiklerinde çoğalabilirler. Bu nedenle yukarıdaki grupların içinde yer almazlar ve ayrı bir yapı olarak değerlendirilirler.