Mitoz Bölünmenin Evreleri
Mitoz bölünme, bir hücrenin çekirdeğinin bölünerek genetik olarak birbirinin aynısı iki yavru çekirdek oluşturması sürecidir. Bu süreç, birbirini takip eden dört ana evrede gerçekleşir.
1. Profaz
Bu, mitozun hazırlık ve başlangıç evresidir.
- Çekirdek zarı ve çekirdekçik erimeye (kaybolmaya) başlar.
- Hücredeki karmaşık iplikçikler halindeki kromatin iplikler kısalıp kalınlaşarak kromozom haline gelir.
- Her kromozom, birbirine sentromer ile bağlı iki kromatit'ten oluşur.
- Hayvan hücrelerinde sentriyoller zıt kutuplara hareket eder ve iğ iplikleri oluşmaya başlar.
2. Metafaz
Bu evrede kromozomlar hücrenin ekvator düzleminde dizilir.
- Kromozomlar, hücrenin tam ortasında (ekvator düzleminde) tek sıra halinde dizilir.
- İğ iplikleri, her bir kromozomun sentromerine bağlanır.
- Kromozomların en net ve en iyi görülebildiği evre metafazdır.
3. Anafaz
Bu, kromozomların ayrıldığı en kısa evredir.
- Kromozomların sentromerleri boyuna bölünür ve eşlenmiş kromatitler birbirinden ayrılır.
- Artık her biri birer kromozom olan kromatitler, iğ ipliklerinin kasılmasıyla zıt kutuplara doğru çekilir.
- Kutuplara ulaşan kromozom sayıları birbirine eşittir.
4. Telofaz
Bu, mitoz bölünmenin tamamlanma evresidir.
- Kutuplara çekilmiş olan kromozomlar etraflarında çekirdek zarı oluşturur.
- Kromozomlar tekrar uzayıp incelerek kromatin iplik haline döner.
- Çekirdekçik yeniden belirir.
- İğ iplikleri tamamen kaybolur.
Not: Telofazın hemen ardından, hayvan hücrelerinde sitokinez (sitoplazma bölünmesi) ile hücre zarı boğumlanarak, bitki hücrelerinde ise orta lamel oluşumu ile hücre duvarı tamamlanarak iki yeni hücre oluşumu gerçekleşir.
