Adalet Ağaoğlu'nun 1973 yılında yayımlanan Ölmeye Yatmak romanı, Türk edebiyatının modern klasikleri arasında yer alan önemli bir eserdir. Roman, Cumhuriyet dönemi Türkiye'sinin toplumsal dönüşümünü, bireyin iç çatışmalarını ve kadın kimliğinin inşasını derinlemesine ele alır.
Romanın merkezinde, Ankara Üniversitesi'nde akademisyen olan Aysel karakteri bulunur. Aysel, bir otel odasında intihar etmeyi düşünürken, geçmişini ve yaşamını sorgulamaya başlar. Bu sorgulama süreci, okuru 1930'lardan 1970'lere uzanan bir zaman yolculuğuna çıkarır.
Ölmeye Yatmak, geleneksel anlatı tekniklerinden farklı olarak bilinç akışı, geriye dönüşler ve iç monolog tekniklerini sıklıkla kullanır. Roman, Aysel'in zihninden aktarıldığı için okur, karakterin en içsel düşüncelerine ve çatışmalarına tanık olur.
Eser, Adalet Ağaoğlu'nun "Dar Zamanlar" üçlemesinin ilk kitabıdır. Bunu Bir Düğün Gecesi (1979) ve Hayır (1987) romanları izler. Üçleme, Türkiye'nin 1930'lardan 1980'lere uzanan sosyo-politik dönüşümünü bütüncül bir şekilde ele alır.
Ölmeye Yatmak, Türk romanında modernizm ve bireyin iç dünyasının derinlemesine işlenmesi açısından bir dönüm noktası kabul edilir. Adalet Ağaoğlu, bu eserle Türk edebiyatında kadın bakış açısının ve bilinç akışı tekniğinin öncü uygulayıcılarından biri olmuştur.
Roman, sadece edebi değeriyle değil, aynı zamanda Türkiye'nin modernleşme sürecine eleştirel bir ayna tutmasıyla da sosyolojik ve tarihsel bir belge niteliği taşımaktadır.
Ölmeye Yatmak, bireyin toplumla, geçmişle ve kendi iç dünyasıyla hesaplaşmasını anlatan, derinlikli ve çok katmanlı bir başyapıttır. Adalet Ağaoğlu'nun keskin gözlem gücü ve edebi ustalığı, bu romanı Türk edebiyatının vazgeçilmez klasikleri arasına yerleştirmiştir.
