📌 Önerme Nedir?
Mantıkta, bir önerme, doğru (D) ya da yanlış (Y) olabilen ve kesin bir hüküm bildiren ifadelere denir. Bir ifadenin önerme olabilmesi için doğru veya yanlış kesin bir yargı içermesi gerekir. Soru, emir, ünlem veya kişiden kişiye değişen görüşler genellikle önerme değildir.
🎯 Önermenin Özellikleri
- ✅ Doğruluk Değeri: Her önermenin bir doğruluk değeri vardır. Bu değer "Doğru (1)" veya "Yanlış (0)" olarak ifade edilir.
- ✅ Kesinlik: İfade, net ve tartışmaya yer bırakmamalıdır.
- ✅ Yargı Bildirme: Bir iddia veya hüküm içermelidir.
💡 Önerme Örnekleri
Aşağıda bazı önerme örnekleri ve neden önerme oldukları (veya olmadıkları) açıklanmıştır:
- 🗣️ "Ankara Türkiye'nin başkentidir." ➡️ Bu bir önermedir ve doğruluk değeri Doğru (1)'dur.
- 🗣️ "2 + 2 = 5" ➡️ Bu bir önermedir ve doğruluk değeri Yanlış (0)'dır.
- 🗣️ "Bugün hava çok güzel." ➡️ Bu bir önerme değildir çünkü kişiden kişiye değişen göreceli bir yargıdır.
- 🗣️ "Ders çalış!" ➡️ Bu bir önerme değildir çünkü bir emir cümlesidir, doğru veya yanlışlığı yoktur.
🧮 Önermelerin Gösterimi
Matematiksel mantıkta önermeler genellikle p, q, r gibi küçük harflerle gösterilir. Örneğin:
- p: "Güneş bir yıldızdır." (Doğruluk Değeri: 1)
- q: "Kediler uçar." (Doğruluk Değeri: 0)
🔍 Önerme Olmayan İfadeler
Her cümle bir önerme değildir. Aşağıdaki türdeki ifadeler genellikle önerme kabul edilmez:
- ❓ Soru Cümleleri: "Kaç yaşındasın?"
- ❗ Ünlem Cümleleri: "Vay canına!"
- 👤 Göreceli Yargılar: "En güzel mevsim yazdır."
- 🎭 Dilek ve Emir Cümleleri: "Keşke yanımda olsan.", "Kapıyı kapat."
