Orhun Abideleri, Türk tarihinin ve edebiyatının en önemli anıtlarından biridir. 8. yüzyılda dikilen bu yazıtlar, Göktürk Kağanlığı dönemine ışık tutan paha biçilmez belgelerdir.
Orhun Abideleri (diğer adıyla Göktürk Yazıtları), Moğolistan'ın Orhun Vadisinde bulunan, 8. yüzyılda Göktürk Kağanlığı döneminde dikilmiş anıtlardır. En önemli üç yazıt şunlardır:
Orhun Abideleri, Türk dilinin bilinen ilk yazılı belgeleridir. Bu yazıtlar sayesinde Türkçenin 8. yüzyıldaki durumunu, gramer yapısını ve kelime hazinesini inceleme fırsatı buluyoruz.
Yazıtlar, Göktürk Devleti'nin kuruluşu, yükselişi, Çin ile mücadeleleri ve devletin yönetim sistemi hakkında birinci elden bilgiler içerir. Adeta bir dönemin siyasi tarihini anlatan canlı tanıklardır.
Abidelerde Türk milletinin bağımsızlık tutkusu, devlet ve halk ilişkisi, askeri başarılar ve sosyal yaşam hakkında önemli bilgiler yer alır. Türklerin devlet anlayışı ve toplumsal değerleri bu metinlerde açıkça görülmektedir.
UNESCO, Orhun Yazıtları'nı 2004 yılında Dünya Kültür Mirası listesine dahil etmiştir. Bu durum, abidelerin yalnızca Türkler için değil, tüm insanlık için önemli olduğunu göstermektedir.
💡 Did You Know? Orhun Yazıtları, Danimarkalı dilbilimci Vilhelm Thomsen tarafından 1893'te çözülmüş ve böylece Türkoloji biliminin temelleri atılmıştır.
