Profaz Nedir?
Profaz, mitoz bölünmenin ilk ve en uzun evresidir. Hücre bölünmesi sürecinde, çekirdekteki kalıtım materyalinin (DNA) kendini eşledikten sonra yoğunlaşarak kromozom haline dönüştüğü ve bölünme için hazırlandığı aşamadır.
Profaz Evresinde Gerçekleşen Önemli Olaylar:
- Kromatin İplikler Yoğunlaşır: Hücrenin çekirdeğinde bulunan dağınık haldeki kromatin iplikler kısalıp kalınlaşarak belirgin kromozom halini alır. Bu kromozomlar, daha önce interfaz evresinde kendilerini eşledikleri için iki kromatitlidir ve sentromerlerle birbirine bağlıdır.
- Çekirdek Zarı Eritilir (Dağılır): Kromozomlar tamamen oluştuktan sonra, çekirdeği sitoplazmadan ayıran çekirdek zarı parçalanarak kaybolur. Bu, kromozomların sonraki evrelerde hareket edebilmesi için gereklidir.
- Sentriyoller Zıt Kutuplara Hareket Eder: Hayvan hücrelerinde, bir çift olan sentriyoller hücrenin zıt kutuplarına doğru hareket eder.
- İğ İplikleri Oluşur: Sentriyollerden ve hücrenin karşı duvarından uzanan iğ iplikleri (miyotik iğ) oluşmaya başlar. Bu iplikler, bir sonraki evre olan metafazda kromozomları tutmak ve hareket ettirmekle görevlidir.
Profazın sonunda, artık belirgin kromozomlar hücrenin merkezine dağılmış halde bulunur ve çekirdek zarı tamamen kaybolmuştur. Hücre, bir sonraki evre olan Metafaz için hazırdır.
Özetle: Profaz, bölünecek bir hücredeki DNA'nın taşınabilir paketler (kromozomlar) haline geldiği ve bölünme makinasının (iğ iplikleri) kurulmaya başladığı hazırlık evresidir.
