🧠 Seçmeli Mantık 2. Dönem 1. Yazılı: Klasik Sorulara Hazırlık Rehberi
Sevgili öğrenciler, seçmeli mantık dersinin 2. dönem 1. yazılı sınavına hazırlanırken size yardımcı olacak klasik soru örnekleri ve çözüm önerilerini bu rehberde bulabilirsiniz. Unutmayın, mantık sadece ezber değil, aynı zamanda anlama ve yorumlama becerisi gerektirir. Başarılar!
🤔 Temel Kavramlar ve Tanımlar
- 🔑 Önerme: Doğruluğu ya da yanlışlığı kesin olarak belirlenebilen ifadelere önerme denir. Örneğin, "Ankara Türkiye'nin başkentidir." bir önermedir.
- 🔀 Argüman: Bir veya birden fazla önermenin (öncüller) bir sonuç önermesini desteklemek amacıyla bir araya getirilmesiyle oluşan çıkarım sürecidir.
- ✅ Geçerlilik: Bir argümanın öncülleri doğru olduğunda sonucunun da zorunlu olarak doğru olması durumudur.
- ❌ Tutarlılık: Bir önerme kümesinin içindeki önermelerin hepsinin aynı anda doğru olabilmesi durumudur.
✍️ Klasik Soru Örnekleri ve Çözüm Önerileri
1. Soru: Aşağıdaki argümanın geçerli olup olmadığını doğruluk tablosu kullanarak gösteriniz.
P → Q
¬Q
∴ ¬P
Çözüm:
Doğruluk tablosunu aşağıdaki gibi oluştururuz:
| P |
Q |
P → Q |
¬Q |
¬P |
| D |
D |
D |
Y |
Y |
| D |
Y |
Y |
D |
Y |
| Y |
D |
D |
Y |
D |
| Y |
Y |
D |
D |
D |
Tabloda, P → Q ve ¬Q öncüllerinin her ikisinin de doğru olduğu satırlarda ¬P sonucunun da doğru olduğunu görüyoruz. Bu nedenle argüman geçerlidir.
2. Soru: Aşağıdaki önermeyi sembolik mantık diline çeviriniz:
"Yağmur yağıyorsa, yerler ıslaktır ve şemsiye almalıyım."
Çözüm:
P: Yağmur yağıyor.
Q: Yerler ıslak.
R: Şemsiye almalıyım.
Önermenin sembolik ifadesi: P → (Q ∧ R)
3. Soru: Aşağıdaki kıyası (syllogism) inceleyiniz ve geçerli olup olmadığını belirtiniz. Geçerli değilse, hangi kuralın ihlal edildiğini açıklayınız.
Bütün insanlar ölümlüdür.
Sokrates insandır.
O halde Sokrates ölümlüdür.
Çözüm:
Bu kıyas geçerlidir. Herhangi bir kural ihlali yoktur. Kıyas, geçerli bir modus ponens formundadır.
💡 Ek İpuçları
- 📚 Ders notlarınızı düzenli olarak tekrar edin.
- 📝 Bol bol soru çözerek pratik yapın.
- 🤝 Anlamadığınız konuları öğretmenlerinize veya arkadaşlarınıza sorun.
- ⏰ Sınav öncesinde yeterince dinlenin ve rahatlayın.
Umarım bu rehber, seçmeli mantık sınavına hazırlanmanıza yardımcı olur. Başarılar dilerim!
