💼 Tek Düzen Hesap Planı (TDHP) Nedir?
Tek Düzen Hesap Planı (TDHP), Türkiye'de ticari faaliyet gösteren işletmelerin finansal işlemlerini kaydetmek ve raporlamak için kullandığı standart bir hesap sistemidir. Muhasebe süreçlerinin şeffaf, karşılaştırılabilir ve denetlenebilir olmasını sağlar. SMMM Staja Giriş Sınavı'nda da önemli bir yer tutar.
🧮 TDHP'nin Temel İlkeleri
- 🎯 Genellik: Tüm işletmeler için uygulanabilir olması.
- 📊 Standartlık: Hesapların tanımları ve işleyişleri standarttır.
- 🔎 Anlaşılabilirlik: Finansal tabloların kolayca anlaşılmasını sağlar.
- ✅ Karşılaştırılabilirlik: Farklı işletmelerin finansal performanslarının karşılaştırılmasına olanak tanır.
🔢 Hesap Sınıfları ve Anlamları
TDHP, hesapları belirli sınıflara ayırır. Her sınıf, işletmenin farklı bir yönünü temsil eder.
1 Dönen Varlıklar
- 💰 10 Hazır Değerler: Kasa, bankalar, çekler gibi nakit ve nakde çevrilebilir varlıklar.
- 🏦 11 Menkul Kıymetler: Hisse senetleri, tahviller gibi kısa vadeli yatırımlar.
- 🧾 12 Ticari Alacaklar: Müşterilerden olan senetli ve senetsiz alacaklar.
- 📦 15 Stoklar: Hammadde, yarı mamul, mamul ve ticari mallar.
- 📄 19 Diğer Dönen Varlıklar: Gelecek aylara ait giderler ve gelir tahakkukları.
2 Duran Varlıklar
- 🏢 22 Ticari Alacaklar: Uzun vadeli alacaklar.
- 🧱 25 Maddi Duran Varlıklar: Binalar, taşıtlar, demirbaşlar gibi fiziksel varlıklar.
- intangible 26 Maddi Olmayan Duran Varlıklar: Haklar, şerefiyeler, patentler gibi varlıklar.
- 🤝 24 Mali Duran Varlıklar: Uzun vadeli hisse senedi yatırımları ve iştirakler.
- ⏳ 29 Diğer Duran Varlıklar: Birikmiş amortismanlar ve şüpheli alacaklar karşılığı gibi düzenleyici hesaplar.
3 Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar
- 💸 32 Ticari Borçlar: Satıcılara olan senetli ve senetsiz borçlar.
- 🏦 30 Banka Kredileri: Kısa vadeli banka kredileri.
- 🧾 36 Ödenecek Vergi ve Fonlar: Ödenecek KDV, gelir vergisi gibi vergiler.
- 📜 37 Borç ve Gider Tahakkukları: Henüz ödenmemiş giderler.
- 📄 39 Diğer Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar: Gelecek aylara ait gelirler.
4 Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar
- 🏦 40 Banka Kredileri: Uzun vadeli banka kredileri.
- 🧾 42 Ticari Borçlar: Uzun vadeli satıcı borçları.
- 📄 49 Diğer Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar: Uzun vadeli ertelenmiş gelirler.
5 Öz Kaynaklar
- 💰 50 Ödenmiş Sermaye: Ortakların koyduğu sermaye.
- 📈 52 Sermaye Yedekleri: Hisse senedi ihraç primleri, yeniden değerleme artışları.
- 📊 57 Geçmiş Yıllar Karları/Zararları: Önceki yılların birikmiş karları veya zararları.
- ⏳ 58 Geçmiş Yıllar Karları/Zararları: Dönem net karı veya zararı.
6 Gelir Tablosu Hesapları
- 🛍️ 60 Satışlar: Yurtiçi ve yurtdışı satış gelirleri.
- 💰 62 Satışların Maliyeti: Satılan malın maliyeti.
- 💼 63 Faaliyet Giderleri: Pazarlama, yönetim ve araştırma geliştirme giderleri.
- 💸 64 Diğer Faaliyetlerden Gelir ve Karlar: Faiz gelirleri, kur farkı gelirleri.
- 📉 65 Diğer Faaliyetlerden Gider ve Zararlar: Faiz giderleri, kur farkı giderleri.
- 🏦 66 Finansman Giderleri: Kredi faiz giderleri.
- 🧾 69 Vergi ve Diğer Yasal Yükümlülükler Karşılıkları: Gelir vergisi karşılığı.
7 Maliyet Hesapları
- 🧱 71 Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderleri: Üretimde kullanılan direkt malzemelerin maliyeti.
- 🛠️ 72 Direkt İşçilik Giderleri: Üretimde çalışan işçilerin ücretleri.
- 🏭 73 Genel Üretim Giderleri: Fabrika kirası, enerji giderleri gibi dolaylı giderler.
- 📊 74 Hizmet Üretim Maliyeti: Hizmet işletmelerinde direkt ve endirekt giderler.
- 📈 76 Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri: Pazarlama faaliyetleri ile ilgili giderler.
- 🏢 77 Genel Yönetim Giderleri: Yönetim birimlerinin giderleri.
8 Serbest Hesaplar
Bu hesap sınıfı genellikle nazım hesaplar için kullanılır. Bilanço ve gelir tablosunda yer almayan ancak işletme için önemli olan bilgilerin izlenmesini sağlar. Örneğin, teminat mektupları, rehinli varlıklar gibi.
9 Nazım Hesaplar
- 🔒 90 Teminat Mektupları: Alınan ve verilen teminat mektupları.
- 📜 91 Rehinli Varlıklar: İşletmenin rehin verdiği varlıklar.
✍️ TDHP'nin Kullanımı
TDHP'nin doğru kullanımı, muhasebe kayıtlarının doğru ve güvenilir olmasını sağlar. Her bir işlem, ilgili hesaplara doğru şekilde kaydedilmelidir. Hesapların işleyiş mantığını anlamak, hatalı kayıtların önüne geçer.
🎯 SMMM Staja Giriş Sınavı İçin İpuçları
- 📚 TDHP'yi İyi Öğrenin: Hesap sınıflarını, hesap kodlarını ve işleyişlerini ezberleyin.
- 📝 Bol Bol Soru Çözün: Farklı senaryolara göre hesapların nasıl kullanılacağını öğrenin.
- 🧩 Deneme Sınavları Çözün: Sınav formatına aşina olun ve zaman yönetimi becerilerinizi geliştirin.
📚 Kaynaklar
- 🌐 Resmi Gazete: TDHP ile ilgili yasal düzenlemelere ulaşabilirsiniz.
- 📖 Muhasebe Kitapları: TDHP'nin detaylı anlatıldığı kitaplardan faydalanabilirsiniz.
- 💻 Online Kaynaklar: Güvenilir muhasebe web siteleri ve eğitim platformlarından destek alabilirsiniz.
