Son Osmanlı Mebusan Meclisinin toplanması

Question

Bu konuyu çalışırken hangi olayların meclisin toplanmasına zemin hazırladığını tam olarak netleştiremedim. Ayrıca meclisin aldığı önemli kararlar ve bunun Milli Mücadele'ye olan etkisini anlamakta biraz zorlanıyorum.

Answer 1

# Son Osmanlı Mebusan Meclisinin Toplanması: Milli Mücadele'nin Parlamento Ayağı

Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde toplanan Son Osmanlı Mebusan Meclisi, Türk tarihinin en kritik dönüm noktalarından birini temsil eder. Mondros Mütarekesi sonrası işgal altındaki İstanbul'da açılan bu meclis, hem Osmanlı'nın son parlamentosu hem de Milli Mücadele'nin meşruiyet kaynağı olmuştur.

📜 Tarihsel Arka Plan

I. Dünya Savaşı'nın ardından 30 Ekim 1918'de imzalanan Mondros Mütarekesi, Osmanlı Devleti için tam bir teslimiyet belgesiydi. İtilaf Devletleri, mütarekenin 7. maddesine dayanarak ülkenin stratejik noktalarını işgal etmeye başlamıştı. Bu koşullar altında, ülkenin geleceğini belirlemek üzere seçim kararı alındı.

🗳️ Meclisin Oluşumu ve Açılışı

12 Ocak 1920'de İstanbul'da açılan Son Osmanlı Mebusan Meclisi, olağanüstü koşullarda toplandı. Mecliste;

• 🤝 Felâh-ı Vatan Grubu: Mustafa Kemal'in görüşlerini benimseyen milletvekillerinden oluşuyordu
• ⚖️ Muhalif Gruplar: Farklı siyasi görüşlere sahip milletvekilleri

Meclis başkanlığına Reşat Hikmet Bey seçildi. Mustafa Kemal Paşa da Erzurum mebusu olarak seçilmişti ancak İstanbul'a gitmeyi güvenli bulmadığı için katılmadı.

📄 Misak-ı Milli Kararları

Meclisin en önemli çalışması, 28 Ocak 1920'de kabul edilen Misak-ı Milli (Milli Yemin) beyannamesidir. Bu belge;

• 🇹🇷 Vatanın Bütünlüğü: Mondros Mütarekesi imzalandığında Türk askerinin bulunduğu toprakların bölünmez bir bütün olduğunu ilan etti
• 🏛️ Bağımsızlık: Tam bağımsızlık prensibini benimsedi
• 👥 Halkın İradesi: Azınlıklara, Türklerin sahip olduğu haklardan fazlasının verilemeyeceğini belirtti
• 🔒 Boğazların Statüsü: İstanbul ve Marmara'nın güvenliğinin sağlanması şartıyla boğazların uluslararası ticarete açık olacağını ifade etti

⚡ İşgal ve Meclisin Kapanışı

Misak-ı Milli'nin kabulü, İtilaf Devletleri'ni rahatsız etti. 16 Mart 1920'de İstanbul resmen işgal edildi ve;

• 🔒 Meclis basılarak bazı milletvekilleri tutuklandı
• 🚫 11 Nisan 1920'de Padişah Vahdettin meclisi resmen kapattı
• 🏃‍♂️ Tutuklanmaktan kurtulan milletvekilleri Ankara'ya geçti

🌟 Tarihsel Önemi

Son Osmanlı Mebusan Meclisi'nin kapanışı, bir dönemin sonunu simgelerken, yeni bir başlangıcın da habercisi oldu:

• 📜 Meşruiyetin Devri: Milli Mücadele'ye meşruiyet kazandırdı
• 🎯 Hedef Belirleme: Misak-ı Milli ile Kurtuluş Savaşı'nın hedefleri netleşti
• 🔄 Geçiş Süreci: 23 Nisan 1920'de Ankara'da TBMM'nin açılmasının yolunu hazırladı
• 👑 Rejim Değişikliği: Saltanatın sona erme sürecini hızlandırdı

Son Osmanlı Mebusan Meclisi, Türk milletinin iradesini temsil eden son Osmanlı parlamentosu olarak tarihteki yerini almış, Milli Mücadele'nin meşru zeminini oluşturarak modern Türkiye'nin kuruluşuna zemin hazırlamıştır.