Soru işareti (?) nedir ve nerelerde kullanılır

Question

Soru işaretini genellikle soru cümlelerinin sonunda kullanıyoruz ama bazen kafam karışıyor. Özellikle dolaylı sorularda ve parantez içinde kullanımlarında ne zaman koymam gerektiğini tam anlayamıyorum.

Answer 1

📝 Soru İşareti (?) Nedir?

Soru işareti, bir noktalama işaretidir ve temel olarak soru anlamı taşıyan cümlelerin sonunda kullanılır. Bu işaret, okuyucuya cümlenin bir soru olduğunu ve cevap beklediğini belirtir.

🎯 Soru İşaretinin Kullanım Alanları

• ✅ Doğrudan Soru Cümlelerinde: Soru anlamı taşıyan ve cevap bekleyen cümlelerin sonuna konur.

  Örnek: "Bugün sinemaya gidecek misin?"

• 💡 Kuşku veya Kesin Olmayan Durumlarda: Bilinmeyen, kesin olmayan veya şüphe duyulan bilgilerin (tarih, yer, yazar vb.) yanında parantez içinde kullanılır.

  Örnek: "Yunus Emre, 13. yüzyılda (?) yaşamıştır."

• 📌 Sorgulama veya Küçümseme Anlamında: Söylenen bir söze karşı duyulan şaşkınlık, onaylamama veya alay ifade etmek için parantez içinde kullanılır.

  Örnek: "Çok akıllı (?) olduğunu iddia ediyor."

• ➡️ Birden Fazla Seçenek Sunulan Sorularda: Her seçenekten sonra soru işareti konabilir, ancak genellikle sadece cümlenin sonuna konması yeterlidir.

  Örnek: "Kahve mi çay mı içmek istersin?"

⚠️ Dikkat Edilmesi Gerekenler

• 🚫 Soru anlamı taşımayan cümlelerde soru işareti kullanılmaz. ("Lütfen kapıyı kapatır mısın?" cümlesi bir rica cümlesidir, bu nedenle soru işareti ile bitmez; nokta veya ünlem işareti kullanılır.)
• 🚫 Soru eki (-mı, -mi, -mu, -mü) almış olsa da, eğer cümle bir soru değil de dolaylı anlatım veya başka bir anlam taşıyorsa soru işareti konmaz.

  Örnek: "Nereye gittiğini bilmiyorum." (Bu cümle bir soru değildir.)

🧠 Kısa Özet

Soru işareti, dilimizde en çok soru cümlelerini belirtmek için kullanılır. Ayrıca, kesin olmayan bilgileri ve bazen de inanılması güç veya alaycı ifadeleri vurgulamak için de yardımcı bir işaret görevi görür. Doğru kullanıldığında, yazdıklarımızın anlaşılırlığını büyük ölçüde artırır.