Bir teleskop, temel olarak uzaktaki cisimlerden gelen ışığı toplayıp odaklayarak bu cisimleri olduğundan daha parlak ve büyük görmemizi sağlayan bir alettir. Işığı toplamak ve odaklamak için iki ana optik eleman kullanılabilir: mercekler veya aynalar.
Evet, birçok teleskop türünün yapısında ayna kullanılır. Hatta en güçlü ve yaygın teleskoplar ayna temellidir. Teleskoplar genel olarak üç ana kategoride incelenir:
Bu teleskoplarda ışığı toplamak ve odaklamak için mercekler kullanılır. Objektif adı verilen ön mercek ışığı kırarak tüpün arkasındaki oküler (göz merceği) kısmına odaklar. Bu tür teleskopların yapısında genellikle ayna bulunmaz.
Bu teleskoplar, adından da anlaşılacağı gibi, ışığı toplamak için aynalar kullanır. Isaac Newton tarafından geliştirilen bu sistemde ana bileşenler şunlardır:
Bu sayede gözlemci, tüpün yanındaki okülerden bakarak görüntüyü görür. Bu tür teleskopların yapısı tamamen aynalar üzerine kuruludur.
Bu teleskoplar hem merceklerin hem de aynaların avantajlarını bir araya getiren karma bir yapıya sahiptir. Schmidt-Cassegrain veya Maksutov-Cassegrain gibi modeller bu sınıfa girer. Yapılarında, düzeltme levhası adı verilen bir mercek ile birlikte birincil ve ikincil aynalar bulunur.
Teleskoplarda, özellikle büyük olanlarda ayna kullanılmasının başlıca sebepleri şunlardır:
Sonuç olarak, amatör gözlemcilerin kullandığı birçok teleskoptan, profesyonel gökbilimcilerin kullandığı devasa gözlemevlerine kadar pek çok teleskop türünün yapısında ayna temel bir bileşen olarak kullanılmaktadır.