Teleskop Nedir?
Teleskop, uzaktaki cisimleri daha yakın ve net görmemizi sağlayan bir optik araçtır. İlk teleskop 1608 yılında Hollandalı bir gözlükçü olan Hans Lippershey tarafından yapılmıştır. Galileo Galilei ise bu aracı geliştirerek gök cisimlerini gözlemlemiştir.
Basit Bir Teleskop Nasıl Yapılır?
Evde basit malzemelerle mercekli (kırılmalı) bir teleskop yapabilirsin. İhtiyacın olan malzemeler:
- İki adet büyüteç (yakınsak mercek) (Biri daha büyük, diğeri daha küçük olmalı).
- İki adet karton tüp (Birinin diğerinin içine rahatça girip çıkabilmesi gerekir).
- Bant veya sıcak silikon.
Yapım Aşamaları
- 1. Adım: Daha büyük ve uzun odak uzaklığına sahip olan büyüteci (objektif mercek) bir karton tüpün ucuna bantla veya silikonla sabitle.
- 2. Adım: Daha küçük ve kısa odak uzaklığına sahip olan büyüteci (oküler mercek) diğer, daha ince karton tüpün ucuna sabitle.
- 3. Adım: İnce tüpü, kalın tüpün içine geçir. İki tüp birbiri üzerinde hareket edebilmelidir. Bu sayede netlik ayarı yapabileceksin.
- 4. Adım: Teleskopun hazır! Bir cisme odaklanmak için tüpları ileri geri hareket ettirerek net bir görüntü elde etmeye çalış.
Teleskop Nasıl Çalışır?
Teleskobun çalışma prensibi ışığın kırılmasına dayanır.
- Objektif Mercek (Büyük olan): Uzaktaki cisimden gelen ışık ışınlarını toplar ve tüpün içinde bir görüntü oluşturur.
- Oküler Mercek (Küçük olan): Objektif merceğin oluşturduğu bu görüntüyü büyüterek gözümüze iletir. Yani aslında biz, cismin kendisini değil, onun objektif mercek tarafından oluşturulmuş görüntüsünü büyüterek görürüz.
Deneyde Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Teleskopla asla Güneş'e doğrudan bakma! Bu, gözlerine kalıcı hasar verebilir.
- Görüntüyü netleştirmek için tüpları yavaşça hareket ettir.
- Mercekleri temiz tutmaya özen göster.
Bu basit teleskopla uzaktaki ağaçları, binaları veya ayın yüzeyini (bulutsuz bir gecede) gözlemleyebilirsin. Bu deney, bilim insanlarının kullandığı araçların temel çalışma prensiplerini anlamana yardımcı olacaktır.
