Türkiye denince akla ilk gelen şehirler İstanbul, Ankara veya İzmir olabilir. Ancak ülkenin enerji haritasında çok özel bir yere sahip, adeta "kara altının" başkenti olan bir şehir var: Batman. Türkiye'nin petrol üretiminin büyük bölümüne ev sahipliği yapan bu şehir, hem ekonomik hem de sembolik anlamda büyük öneme sahip.
Batman, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan, Dicle Nehri'nin kıyısında kurulmuş genç bir ilimiz. 1950'li yıllara kadar küçük bir ilçe olan Batman, petrolün keşfiyle birlikte hızla büyümüş ve 1990 yılında il statüsü kazanmıştır. İsmini, kentin yakınından geçen Batman Çayı'ndan alır.
Batman'ın kaderi, 1940 yılında Raman Dağı'nda petrol bulunmasıyla tamamen değişti. Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) tarafından yürütülen çalışmalar sonucu açılan kuyular, bölgeyi Türkiye'nin en önemli enerji üssü haline getirdi. Bu keşif, sadece bölgenin değil, tüm Türkiye'nin ekonomik kalkınmasında kritik bir rol oynadı.
Batman, Türkiye'nin toplam ham petrol üretiminin %65-70'ini tek başına karşılamaktadır. Şehirdeki başlıca petrol sahaları ve tesisleri şunlardır:
Petrol, Batman'ın sosyo-ekonomik yapısını kökten değiştirmiştir. Şehir, hızlı bir sanayileşme ve göç süreci yaşamış, nüfusu katlanarak artmıştır. Petrol sektörü, binlerce kişiye doğrudan ve dolaylı istihdam sağlamıştır.
Batman'ın silüeti, rafineri kuleleri ve petrol pompalarıyla (tulumba) şekillenir. Hatta şehrin girişinde dev bir petrol tulumbası heykeli bulunur. Bu, şehrin kimliğinin ayrılmaz bir parçasıdır.
Petrol, refah getirdiği kadar bazı zorlukları da beraberinde getirmiştir. Geleneksel tarım toplumundan sanayi toplumuna hızlı geçiş, kentleşme sorunlarını doğurmuştur. Ayrıca, petrol rezervlerinin sınırlı olması ve dünyada yenilenebilir enerjiye geçiş, şehrin geleceği için yeni stratejiler geliştirmesini gerektirmektedir.
Batman, şimdilerde petrol bağımlılığını azaltmak için tarım, hayvancılık ve potansiyel turizm (Hasankeyf'in yakınlığı gibi) alanlarında çeşitlenmeye çalışmaktadır.
Batman, Türkiye'nin kalkınma hikayesinde enerji güvenliği açısından vazgeçilmez bir role sahiptir. Sadece bir petrol şehri olmanın ötesinde, bir dönüşüm, emek ve mücadele simgesidir. Gelecekte, sahip olduğu bu birikimi, sürdürülebilir ve çeşitlendirilmiş bir ekonomiye dönüştürmek, Batman'ın önündeki en önemli fırsat ve sorumluluk olarak durmaktadır.
Batman, Türkiye'nin yer altı zenginliklerinin ülke kalkınmasına nasıl katkı sağladığının canlı ve yaşayan bir örneğidir. 🏭
