Velayet davası, boşanma veya ayrılık durumunda çocukların bakım, korunma, eğitim ve temsil yetkisinin hangi ebeveynde olacağının belirlenmesi için açılan davadır. Velayet, çocuğun menfaatini en üst düzeyde gözetmeyi amaçlar.
Velayet davası açmak için öncelikle yetkili Aile Mahkemesi'ne hitaben bir dava dilekçesi hazırlanmalıdır. Dilekçede, tarafların kimlik bilgileri, adresleri, çocuğun doğum tarihi ve velayetin neden talep edildiği açıkça belirtilmelidir.
Dava dilekçesine ek olarak, çocuğun doğum belgesi, nüfus kayıt örneği, tarafların gelir durumunu gösteren belgeler, varsa psikolojik değerlendirme raporları ve diğer deliller hazırlanmalıdır.
Hazırlanan dilekçe ve belgelerle birlikte yetkili Aile Mahkemesi'ne başvurularak dava açılır. Dava açılırken gerekli harçlar da mahkeme veznesine yatırılır.
Mahkeme tarafından belirlenen duruşma günlerinde tarafların veya avukatlarının mahkemede hazır bulunması gerekir. Duruşmalarda tanıklar dinlenir, deliller incelenir ve tarafların beyanları alınır.
Duruşmaların tamamlanmasının ardından mahkeme, velayetin hangi ebeveyne verileceğine dair bir karar verir. Karara itiraz etmek isteyen taraf, temyiz yoluna başvurabilir.
"Ergin olmayan çocuk, ana babasının velayeti altındadır. Yasal sebep olmadıkça velayet ana babadan alınamaz."
"Ana ve baba evli değilse, velayet anaya aittir. Ana küçük, kısıtlı veya ölmüşse, hakim, çocuğun menfaatine göre velayeti babaya verebilir veya vasi atayabilir."
Boşanma halinde velayetin düzenlenmesi ile ilgili hükümleri içerir. "Mahkeme, boşanma veya ayrılık vukuunda çocukların menfaatlerini göz önünde tutarak ana ve babanın haklarını düzenler."
Velayet davalarında en önemli unsur, çocuğun yüksek menfaatidir. Mahkeme, çocuğun физическое ve ruhsal sağlığını, eğitimini ve gelişimini göz önünde bulundurarak karar verir.
Çocuk, idrak çağında ise (genellikle 8 yaşından büyük çocuklar), mahkeme tarafından dinlenerek görüşleri alınır. Çocuğun beyanları, velayet kararında önemli bir rol oynayabilir.
Velayet davalarında pedagog, psikolog gibi uzmanlardan destek almak, çocuğun menfaati açısından önemlidir. Uzman raporları, mahkemeye delil olarak sunulabilir.
Velayet talebinizi destekleyen her türlü delili (fotoğraf, video, yazışma, tanık beyanı vb.) mahkemeye sunmaktan çekinmeyin.
Velayet davasının süresi, davanın karmaşıklığına, delillerin toplanma sürecine ve mahkemenin iş yüküne bağlı olarak değişebilir. Ortalama olarak 6 ay ile 2 yıl arasında sürebilir.
Dava harçları, avukatlık ücreti ve diğer giderler dikkate alındığında, velayet davası açma maliyeti değişkenlik gösterebilir. Barodan adli yardım talebinde bulunmak da bir seçenektir.
Müşterek velayet, çocuğun velayetinin her iki ebeveynde de olmasıdır. Boşanma sonrası çocuğun bakımı, eğitimi ve temsil yetkisi her iki ebeveynde de bulunur. Müşterek velayet, çocuğun menfaatine uygun olduğu durumlarda mahkeme tarafından kararlaştırılabilir.
