Yay sarkacı, bir yayın ucuna bağlanmış bir kütleden oluşan ve basit harmonik hareket yapan bir sistemdir. Bu sistemin en önemli özelliklerinden biri, belirli bir zaman aralığında tekrar eden hareketidir.
Periyot (T), bir tam salınımın (ileri-geri veya aşağı-yukarı) tamamlanması için geçen süredir. Birimi saniyedir (s).
Yay sarkacının periyodu aşağıdaki formülle hesaplanır:
\( T = 2\pi\sqrt{\frac{m}{k}} \)
Yay sabiti, bir yayın ne kadar "sert" olduğunu gösterir. Büyük k değeri, yayın daha sert (uzaması/ sıkışması zor) olduğu anlamına gelir. Küçük k değeri ise yayın daha yumuşak olduğunu gösterir.
Problem: Yay sabiti 100 N/m olan bir yayın ucuna 1 kg'lık bir kütle asılıyor. Bu yay sarkacının periyodu nedir?
Çözüm:
\( T = 2\pi\sqrt{\frac{m}{k}} \)
\( T = 2 \times 3.14 \times \sqrt{\frac{1}{100}} \)
\( T = 6.28 \times \sqrt{0.01} \)
\( T = 6.28 \times 0.1 \)
\( T = 0.628 \) saniye
