Merhaba sevgili öğrenciler!
Bu soruda, omurgasız hayvan şubelerinden hangisinin hem tatlı su, hem karasal, hem de denizel ortamlarda yaşayan türlere sahip olduğunu bulmamız isteniyor. Canlıların yaşadığı ortamlar, onların adaptasyon yetenekleri ve evrimsel başarıları hakkında önemli ipuçları verir. Şimdi seçenekleri tek tek inceleyelim:
- A) Eklembacaklılar (Arthropoda): Bu şube, hayvanlar aleminin en büyük ve en başarılı şubesidir.
- Denizel ortamlar: Yengeçler, ıstakozlar, karidesler gibi kabuklular (Crustacea) denizlerde çok yaygındır.
- Tatlı su ortamlar: Tatlı su yengeçleri, su pireleri, bazı böcek larvaları (sivrisinek, yusufçuk larvaları) tatlı sularda yaşar.
- Karasal ortamlar: Böcekler (Insecta) karasal ortamların en baskın hayvan grubudur (kelebekler, karıncalar, çekirgeler vb.). Ayrıca örümcekler, akrepler (Arachnida), kırkayaklar ve çıyanlar (Myriapoda) da karasal ekosistemlerde bolca bulunur.
Görüldüğü gibi, eklembacaklılar tüm bu üç ortamda da muazzam bir çeşitlilik ve adaptasyon göstermektedir. Bu nedenle, bu şube sorumuzun kriterlerini tam olarak karşılamaktadır.
- B) Derisidikenliler (Echinodermata): Deniz yıldızları, deniz kestaneleri, deniz hıyarları gibi canlıları içeren bu şube, tamamen denizel ortamlarda yaşar. Tatlı su veya karasal ortamda yaşayan hiçbir türleri yoktur. Bu yüzden bu seçenek doğru değildir.
- C) Sölentereler (Cnidaria): Deniz anaları, mercanlar ve hidralar bu şubeye aittir.
- Denizel ortamlar: Deniz analarının çoğu ve mercanlar denizlerde yaşar.
- Tatlı su ortamlar: Bazı hidra türleri tatlı sularda bulunur.
- Karasal ortamlar: Ancak, sölenterelerin karasal ortamda yaşayan hiçbir türü yoktur. Bu yüzden bu seçenek doğru değildir.
- D) Yassı solucanlar (Platyhelminthes): Planaryalar, tenyalar ve karaciğer kelebekleri bu şubeye dahildir.
- Denizel ortamlar: Bazı serbest yaşayan yassı solucan türleri denizlerde bulunur.
- Tatlı su ortamlar: Planaryalar gibi serbest yaşayan birçok tür tatlı sularda yaşar.
- Karasal ortamlar: Bazı serbest yaşayan türler nemli karasal ortamlarda (toprak, yaprak altları) bulunabilir. Ayrıca, tenyalar ve karaciğer kelebekleri gibi parazit türleri, karasal hayvanların (konakların) içinde yaşayarak dolaylı yoldan karasal ortamla ilişkilidir.
Yassı solucanlar da her üç ortamda temsil edilse de, eklembacaklıların karasal ve genel olarak tüm ortamlardaki çeşitliliği ve baskınlığı çok daha fazladır. Soru "hangisinde bulunur" dediği için yassı solucanlar da teknik olarak bu kriteri karşılar ancak eklembacaklılar bu konuda çok daha belirgin ve yaygın bir örnektir.
Yukarıdaki açıklamalara baktığımızda, Eklembacaklılar şubesinin hem denizel, hem tatlı su, hem de karasal ortamlarda yaşayan türlere sahip olmasıyla diğer şubelerden ayrıldığını ve bu konuda en geniş adaptasyon yelpazesine sahip olduğunu görüyoruz. Özellikle karasal ortamdaki çeşitlilikleri inanılmazdır.
Cevap A seçeneğidir.
