Soru:
Zayıf bir asit olan asetik asit (\( CH_3COOH \)) su ile aşağıdaki dengeyi kurar:
\( CH_3COOH + H_2O \rightleftharpoons CH_3COO^- + H_3O^+ \)
Bu dengeye ait dört farklı tür verilmiştir. Bunlardan hangi ikisi bir konjuge asit-baz çifti oluşturur?
- A) \( CH_3COOH \) ve \( H_2O \)
- B) \( H_2O \) ve \( H_3O^+ \)
- C) \( CH_3COOH \) ve \( H_3O^+ \)
- D) \( CH_3COO^- \) ve \( H_3O^+ \)
Çözüm:
🔍 Bir konjuge asit-baz çifti, bir proton (\(H^+\)) farkıyla birbirinden ayrılan iki türden oluşur.
- ➡️ 1. Adım: Tüm Türlerin Rolünü Analiz Edelim.
- \( CH_3COOH \): Bir proton vererek \( CH_3COO^- \) olur. (Asit)
- \( H_2O \): Bir proton alarak \( H_3O^+ \) olur. (Baz)
- \( CH_3COO^- \): \( CH_3COOH \)'nin bir proton eksik hali. (Konjuge Baz)
- \( H_3O^+ \): \( H_2O \)'nun bir proton fazla hali. (Konjuge Asit)
- ➡️ 2. Adım: Olası Çiftleri İnceleyelim.
- A) \( CH_3COOH \) ve \( H_2O \): Bir proton transferi ile birbirine dönüşemezler. Çift değildir.
- B) \( H_2O \) ve \( H_3O^+ \): \( H_2O \) + \( H^+ \) → \( H_3O^+ \). Evet, bu bir konjuge asit-baz çiftidir. (\( H_3O^+ \) asit, \( H_2O \) onun konjuge bazıdır).
- C) \( CH_3COOH \) ve \( H_3O^+ \): Bir proton farkıyla birbirine dönüşemezler.
- D) \( CH_3COO^- \) ve \( H_3O^+ \): Bir proton farkıyla birbirine dönüşemezler.
✅ Doğru cevap B şıkkıdır. Konjuge çift: \( H_3O^+ \) (asit) ve \( H_2O \) (baz).
