Genden proteine test çöz AYT

Bir genin anlamlı zincirindeki baz sırası şu şekildedir: 3'-TAC AAT GGC TAA-5'. Bu gendeki bir mutasyon sonucu, dördüncü baz olan A (Adenin) silinmiştir. Mutasyon sonrası oluşacak polipeptit zincirinin amino asit dizilimi nasıl değişir? (Orijinal ve mutasyonlu diziyi karşılaştırınız.)

Not: DNA anlamlı zinciri, mRNA ile aynı dizilime sahiptir (T yerine U).

💡 Bu bir çerçeve kayması (frameshift) mutasyonu sorusudur. Bir bazın silinmesi, okuma çerçevesini kaydırır.

• ➡️ 1. Adım: Orijinal Protein Dizilimini Bulalım.
• Anlamlı DNA: 3'-TAC AAT GGC TAA-5'
• mRNA (DNA ile aynı, T→U): 5'-AUG UUA CCG AUU-3'
• Kodonlar: AUG (Met), UUA (Lö), CCG (Pro), AUU (Ile). Dur kodonu yok, veri eksik. Ancak soru orijinal diziyi değil, değişimi soruyor.
• ➡️ 2. Adım: Mutasyonlu DNA ve mRNA Dizilimini Bulalım.
• Orijinal DNA: 3'-T A C A A T G G C T A A-5'
• 4. baz (A) silinirse: 3'-T A C A T G G C T A A-5'
• Mutasyonlu mRNA: 5'-A U G U A C C G A U U-3'
• ➡️ 3. Adım: Mutasyonlu mRNA'yı Kodonlara Ayıralım.
• Orijinal Kodonlar: AUG - UUA - CCG - AUU ...
• Mutasyonlu Kodonlar: AUG (Met) - UAC (Tir) - CGA (Arg) - UU... (Dur kodonu yok, veri eksik ama ilk üç kodon bile tamamen değişmiş).

✅ Sonuç: Sadece bir bazın silinmesi, okuma çerçevesini tamamen değiştirdiği için, mutasyon sonucu oluşan amino asit dizilimi ilk amino asit (Met) dışında tamamen farklı olacaktır. Bu, proteinin işlevini büyük olasılıkla kaybetmesine neden olur.