Soru: Oksidatif fosforilasyon ile substrat düzeyinde fosforilasyon arasındaki temel farklar nelerdir? Her birine birer örnek verin.
Çözüm: Oksidatif fosforilasyon ve substrat düzeyinde fosforilasyon, ATP üretiminin iki farklı yoludur. Temel farklar şunlardır:
- Oksidatif fosforilasyon: Elektron taşıma zinciri ve proton gradyanı kullanılarak ATP üretilir. Mitokondride gerçekleşir ve oksijene bağımlıdır. Örnek: Glikozun tam oksidasyonu sırasında mitokondrideki ATP üretimi.
- Substrat düzeyinde fosforilasyon: Doğrudan bir substrattan diğerine fosfat grubu aktarılır; elektron taşıma zinciri gerekmez. Sitoplazmada veya mitokondri matriksinde oksijensiz de gerçekleşebilir. Örnek: Glikoliz sırasında fosfoenolpiruvattan ADP'ye fosfat aktarımıyla ATP oluşumu.
Genel olarak, oksidatif fosforilasyon daha verimlidir ve çok sayıda ATP üretirken, substrat düzeyinde fosforilasyon daha basit ve hızlıdır.
