Emergens (Tüyler) nedir

Örnek 05 / 12
Soru:

Bir kuş tüyünün yapısı, tüyün hafif olmasını ve uçuş için gerekli kaldırma kuvvetini sağlamasını mümkün kılar. Tüyün ana eksenine tüy ekseni (rachis) denir ve bu eksenden çıkan yan dallara ise barbül adı verilir. Barbüller, birbirine hamuli adı verilen küçük kancalarla kenetlenerek sağlam bir yüzey oluşturur.

Bir öğrenci, mikroskop altında bir kuş tüyü incelediğinde, barbüllerin ayrıldığını ve tüy yüzeyinin "yırtık" göründüğünü fark eder. Daha sonra, tüyü hafifçe iki ucundan çekip bıraktığında, tüy yüzeyinin eski haline döndüğünü gözlemler.

Soru: Bu gözlem, emergens kavramı (bir bütünün, parçalarının özelliklerinden farklı yeni özellikler göstermesi) bağlamında nasıl açıklanır? Tüyün "kendini onarma" özelliği, tüyü oluşturan hangi bileşenlerin etkileşiminden doğan emergens bir özelliktir?

Çözüm:

💡 Bu durum, parçaların (barbül ve hamuli) etkileşiminden doğan emergens bir özelliğin mükemmel bir örneğidir. Tek başına bir barbül veya bir hamulus, "kendini onarma" yeteneğine sahip değildir. Ancak, belirli bir düzende bir araya geldiklerinde bu özellik ortaya çıkar.

  • ➡️ Adım 1 - Bileşenleri Tanımla: Sistemin temel bileşenleri barbüller ve barbüllerin üzerinde bulunan mikroskobik hamuli (kancalar)dır.
  • ➡️ Adım 2 - Bileşenlerin Etkileşimini Açıkla: Barbüller yan yana geldiğinde, üzerlerindeki hamuli bir fermuar gibi birbirine kenetlenir. Bu, basit bir mekanik bağdır.
  • ➡️ Adım 3 - Emergens Özelliği Tanımla: Bu çok sayıda basit kenetlenme etkileşimi, tek bir barbülün sahip olmadığı yeni bir sistem özelliği ortaya çıkarır: esneklik ve kendini onarabilme. Tüy bozulduğunda, hamuli ayrılır ancak kopmaz. Barbüllerin doğal esnekliği ve hamulilerin tasarımı, bir araya geldiklerinde tüyün orijinal formuna geri dönmesini sağlar.
  • ➡️ Adım 4 - Sonuçlandır: "Kendini onarma", tüy ekseni, barbül ve hamuli gibi parçaların bir arada ve organize bir şekilde çalışmasıyla oluşan emergens bir özelliktir.

✅ Sonuç: Tüyün kendini onarması, tek tek parçaların değil, bu parçaların birbirleriyle olan etkileşimlerinin bir sonucu olarak ortaya çıkan emergens bir davranıştır.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Konuya Geri Dön: