Soru:
"Saksıda yetiştirdiğim fesleğen bitkim pencere kenarındaydı ve gövdesi ışığa doğru yönelmişti. Bitkinin gölgede kalan tarafındaki hücreler, ışık alan tarafındaki hücrelerden daha fazla uzadı."
Yukarıda anlatılan fototropizma olayını hangi bitkisel hormon kontrol eder? Bu hormonun bu olaydaki dağılım mekanizması nasıldır?
Çözüm:
💡 Bu soru, bir bitki hareketi olan fototropizmanın arkasındaki hormonu ve çalışma prensibini anlamamızı istiyor.
- ➡️ 1. Adım: Hormonun Belirlenmesi
Fototropizmadan (ışığa yönelim) sorumlu ana hormon oksindir. Oksin, hücre uzamasını doğrudan uyarır.
- ➡️ 2. Adım: Dağılım Mekanizmasının Açıklanması
Oksin hormonu, bitkinin ışık almayan kısımlarında birikme eğilimindedir. Mekanizma şu şekilde işler:
- Işık, bitkinin bir tarafından gelir.
- Oksin hormonu, ışık gören taraftan, gölgede kalan tarafa doğru taşınır.
- Bu taşınma sonucunda, gölge taraftaki oksin konsantrasyonu artar.
- ➡️ 3. Adım: Sonucun Değerlendirilmesi
Gölge tarafta yüksek konsantrasyona ulaşan oksin, bu taraftaki hücrelerin daha hızlı ve fazla uzamasını sağlar. Işık alan taraftaki hücreler ise daha yavaş uzar. Bu dengesiz uzama, bitki gövdesinin ışığa doğru bükülmesine neden olur.
✅ Özetle, bu olayı kontrol eden hormon oksindir. Mekanizması ise oksinin ışık almayan tarafta birikerek o taraftaki hücrelerin daha fazla uzamasını sağlamasıdır.
