Soru:
Bir sosyal bilgiler öğretmeni, sınıfında "Çocuk Hakları Sözleşmesi"ni anlatırken öğrencilerine şu durumu verir: "12 yaşındaki Elif, ailesi tarafından okuldan alınarak çalıştırılmak istenmektedir. Elif, okula gitmek ve eğitimine devam etmek istemektedir."
Buna göre, Elif'in durumu ÇHS'nin hangi maddeleri ile doğrudan ilişkilidir? Bu maddelerin içeriğini kısaca açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu senaryoda Elif'in ihlal edilen haklarını belirlememiz gerekiyor. Senaryoyu adım adım analiz edelim.
- ➡️ 1. Adım: Elif'in okula gitmek istemesi ancak engellenmesi, onun eğitim hakkını ihlal eder. Bu hak, ÇHS'nin 28. Maddesinde (Eğitim Hakkı) düzenlenmiştir. Madde, ilköğretimin zorunlu ve parasız olmasını, çocuğun okula devamının sağlanmasını öngörür.
- ➡️ 2. Adım: Elif'in çalıştırılmak istenmesi, onun ekonomik sömürüye karşı korunma hakkını ihlal eder. Bu, ÇHS'nin 32. Maddesinde (Ekonomik Sömürüye Karşı Korunma) yer alır. Madde, çocuğun sağlığına veya eğitimine zarar verecek işlerde çalıştırılmamasını, çalışma yaşının belirlenmesini ve denetlenmesini gerektirir.
- ➡️ 3. Adım: Ayrıca, Elif'in kendi geleceği hakkında görüşünün alınmaması, Madde 12ye (Görüşlerini İfade Etme Hakkı) aykırılık oluşturabilir. Karar sürecinde çocuğun görüşlerine saygı gösterilmelidir.
✅ Sonuç olarak; Elif'in durumu, ÇHS'nin 28. Maddesi (Eğitim Hakkı), 32. Maddesi (Ekonomik Sömürüye Karşı Korunma) ve 12. Maddesi (Görüşlerini İfade Etme Hakkı) ile doğrudan ilişkilidir.
