Soru:
Türkiye'de, "Atatürk İlke ve İnkılapları"nın amacı, Türkiye Cumhuriyeti'ni çağdaş uygarlık seviyesinin üzerine çıkarmak olarak belirlenmiştir. Aşağıdaki inkılaplar ve hedeflenen amaç eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
- A) Saltanatın Kaldırılması - Ulusal egemenliği güçlendirmek
- B) Kıyafet İnkılabı - Toplumda modern ve birleştirici bir görünüm sağlamak
- C) Kabotaj Kanunu'nun Kabulü - Türk karasularında ticaret yapma ayrıcalığını yabancılara vermek
- D) Tevhid-i Tedrisat Kanunu - Eğitimi birleştirerek laik ve milli bir eğitim sistemi oluşturmak
Çözüm:
💡 Bu soru, inkılapların temel mantığını ve hedeflerini anlamamızı istiyor. Özellikle "milli bağımsızlık" ve "çağdaşlaşma" temalarına dikkat etmeliyiz.
- ➡️ A Seçeneği: Saltanatın kaldırılması, padişahın egemenlik hakkının millete (TBMM'ye) geçmesini sağlamıştır. Bu, ulusal egemenliği güçlendiren bir adımdır. ✔️
- ➡️ B Seçeneği: Kıyafet İnkılabı, toplumun görünüşünü modernleştirmiş ve giyim konusundaki ayrıcalıkları/ayrışmaları ortadan kaldırmayı hedeflemiştir. ✔️
- ➡️ C Seçeneği: Kabotaj Kanunu (1926), tam tersine Türk karasularında ticaret yapma ayrıcalığını Türk vatandaşlarına ve gemilerine vermiştir. Yabancılara bu ayrıcalık tanınmamıştır. Bu, ekonomik bağımsızlık için çok önemli bir adımdır. ❌
- ➡️ D Seçeneği: Tevhid-i Tedrisat Kanunu, tüm eğitim kurumlarını Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlayarak eğitim birliğini sağlamıştır. ✔️
✅ Açıklaması yanlış olan, yani inkılabın amacıyla çelişen ifade C seçeneğinde yer almaktadır.
