Soru:
Coğrafya dersinde bir öğrenci, "Tüm İskandinav ülkeleri soğuk, karanlık ve her zaman karla kaplıdır. Bu yüzden oralarda yaşayan insanlar genellikle içe kapanık ve mutsuz olurlar," demiştir.
Bu öğrencinin ifadesi coğrafi bir konuyu ele alırken hangi hataya düşmüştür?
Çözüm:
🧠 İfadeyi analiz edelim.
- ➡️ Adım 1: Öğrenci, çok geniş ve çeşitli bir coğrafi bölgeyi (İskandinav ülkeleri) tek bir özellik kümesiyle ("soğuk, karanlık, karlı") tanımlıyor. Oysa İskandinavya'da yaz ayları oldukça ılıman ve aydınlık geçer.
- ➡️ Adım 2: Daha sonra, bu yanlış coğrafi genellemeyi temel alarak, o bölgede yaşayan tüm insanlar hakkında bir kişilik genellemesi ("içe kapanık ve mutsuz") yapıyor.
- ➡️ Adım 3: Bu iki aşamalı düşünce, bir grubun (İskandinav halkları) tüm üyelerini aynı kaba özelliklere sahipmiş gibi gösteren bir kalıp yargı örneğidir. Coğrafi bilgi, gerçekleri değil, yaygın ve basmakalıp inançlara dayanmaktadır.
✅ Sonuç: Öğrencinin hatası, coğrafi ve kültürel bir kalıp yargı oluşturmasıdır.
