Soru:
Türkler, İslam mimarisine kendi özgün katkılarını yapmış ve bu alanda yeni formlar geliştirmişlerdir. Aşağıdaki mimari unsurlardan hangisi, Türklerin İslam mimarisine en belirgin ve karakteristik katkısı olarak kabul edilir?
- A) Minare
- B) Kubbe
- C) Şadırvan
- D) Külliye
Çözüm:
💡 Bu soruda, İslam mimarisinde var olan ancak Türkler tarafından geliştirilip özgün bir kimlik kazandırılan unsuru bulmamız isteniyor.
- ➡️ A seçeneği "Minare", İslam mimarisinin temel ögelerindendir ancak kökeni Türklere dayanmaz, ilk örnekleri Emeviler döneminde görülür.
- ➡️ B seçeneği "Kubbe", Roma ve Bizans mimarisinden İslam mimarisine geçmiş bir unsurdur. Türkler bu tekniği mükemmelleştirmiş olsa da köken itibarıyla onlara özgü değildir.
- ➡️ C seçeneği "Şadırvan", cami avlularında abdest alma yapısıdır. Türk mimarisinde yaygın olarak kullanılmıştır ve pratik bir katkıdır, ancak mimari formu en "belirgin ve karakteristik" olan unsur değildir.
- ➡️ D seçeneği "Külliye", cami merkezli olarak etrafa inşa edilen medrese, imaret, kütüphane, hamam, hastane gibi yapılar topluluğudur. Bu organizasyonel ve sosyal mimari anlayış, Türklerin İslam medeniyetine kazandırdığı en özgün ve kapsamlı katkılardan biridir.
✅ Külliye anlayışı, sadece bir ibadethaneyi değil, bir eğitim, kültür ve sosyal dayanışma merkezini ifade eder. Bu, Türk-İslam mimarisinin ve devlet anlayışının en ayırt edici özelliklerindendir. Doğru cevap D seçeneğidir.
