Soru:
Lozan Barış Antlaşması'nda çözüme kavuşturulan konulardan bazıları şunlardır:
- I. Osmanlı borçlarının ödenme şekli
- II. Boğazların yönetimi
- III. Musul sorunu
Bu maddelerden hangileri, daha sonra değişen koşullar nedeniyle Türkiye lehine yeniden düzenlenmiştir?
Çözüm:
💡 Bu soru, Lozan'da alınan kararların hangilerinin sonradan revize edildiğini bilmeyi gerektiriyor. Her bir maddeyi ayrı ayrı inceleyelim.
- ➡️ I. Osmanlı Borçları: Lozan'da ödeme planı belirlenmiş ve bu plana uygun olarak borçlar ödenmiştir. Bu konu daha sonra yeniden düzenlenmemiştir.
- ➡️ II. Boğazların Yönetimi: Lozan'da Boğazlar, başkanı bir Türk olan uluslararası bir komisyon tarafından yönetilecek ve askersiz hale getirilecekti. Bu durum, Türkiye'nin egemenlik haklarıyla bağdaşmıyordu. 1936 yılında imzalanan Montrö (Montreux) Boğazlar Sözleşmesi ile bu madde değiştirilmiş, komisyon kaldırılmış ve Boğazların kontrolü tamamen Türkiye'ye geçmiştir.
- ➡️ III. Musul Sorunu: Lozan'da Musul meselesi bir çözüme bağlanamamış, İngiltere ve Türkiye arasında ikili görüşmelere bırakılmıştır. 1926'da imzalanan Ankara Antlaşması ile Musul, Irak'a bırakılmış ve bu sorun bu şekilde sonuçlanmıştır. Daha sonra Türkiye lehine bir değişiklik olmamıştır.
✅ Bu bilgilere göre, Lozan'dan sonra Türkiye lehine yeniden düzenlenen tek konu Boğazlar meselesidir. Yani sadece II numaralı madde doğrudur.
