Soru:
Coğrafya dersinden "Türkiye'deki fay hatları ve deprem riski yüksek olan illerimiz" konusunu araştıran Kerem, internette arama yaparken aşağıdaki kaynaklara ulaşıyor. Kerem'in bu kaynaklardan hangilerini güvenilir kabul edip kullanması, hangilerinden ise şüpheyle yaklaşması gerekir? Nedenleriyle açıklayınız.
- A) Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) resmi internet sitesi.
- B) "Depremler ve Gizli Gerçekler" isimli, yazarı belli olmayan bir kişisel blog.
- C) AFAD (Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı) resmi raporu.
- D) Bir sosyal medya kullanıcısının, kişisel deprem tahminlerini paylaştığı videosu.
Çözüm:
🔍 Kerem, bir kaynağın güvenilirliğini değerlendirirken kaynağın yetkinliği, güncelliği, tarafsızlığı ve amacını sorgulamalıdır.
- ➡️ A) MTA: ✅ GÜVENİLİR. Çünkü jeolojik araştırmalar yapan resmi, uzman bir kurumdur. Bilgileri bilimsel verilere dayanır.
- ➡️ B) Kişisel Blog: ❌ GÜVENİLİR DEĞİL. Yazarı belli değildir, dolayısıyla yetkinliği kanıtlanamaz. Bilgiler bilimsel referanslarla desteklenmiyorsa kişisel görüş veya komplo teorisi içerebilir.
- ➡️ C) AFAD Raporu: ✅ GÜVENİLİR. Konuyla doğrudan ilgili, resmi ve yetkili bir kurumun yayınladığı bir belgedir. En güncel ve doğru verileri içerir.
- ➡️ D) Sosyal Medya Paylaşımı: ❌ KESİNLİKLE GÜVENİLİR DEĞİL. Bilimsel bir dayanağı olmayan, kişisel tahminler içerir. Deprem tahmini bugünkü teknolojiyle mümkün değildir. Bu tür paylaşımlar toplumu paniğe sürükleyebilir.
✅ Kerem, araştırmasında A ve C seçeneklerindeki gibi resmi ve bilimsel kurumların kaynaklarını kullanmalıdır.