Soru:
Balkan Savaşları, Osmanlı İmparatorluğu'nda hangi önemli siyasi değişikliğe yol açmıştır? Aşağıdaki formüle göre bu değişikliğin nedenlerini açıklayınız:
Balkan Yenilgisi → \( X \) → İttihat ve Terakki İktidarı
"X" ile gösterilen olay nedir ve bu zincirleme süreç nasıl işlemiştir?
Çözüm:
💡 Bu soru, Balkan Savaşları'nın iç siyasete etkisini ve bir dönüm noktası olan askeri darbeyi sorguluyor.
- ➡️ İlk adım, Balkan Savaşları'ndaki ağır yenilginin İstanbul'da büyük bir şok ve öfkeye neden olduğunu hatırlamaktır. Halk ve ordu, bu felaketten sorumlu tuttuğu hükümete karşı tepki göstermiştir.
- ➡️ İkinci adım, bu öfkenin somut bir eyleme dönüştüğü tarihsel olayı tespit etmektir. Bu olay, 23 Ocak 1913'te gerçekleşen Bâb-ı Âli Baskını'dır.
- ➡️ Üçüncü adım, "X"in ne olduğunu bulmaktır. Formülde "X", Balkan Yenilgisi'ni İttihat ve Terakki iktidarına bağlayan olaydır. Bu, Bâb-ı Âli Baskını'dır.
- ➡️ Dördüncü adım, sürecin nasıl işlediğini açıklamaktır: Savaştaki başarısızlık → Kâmil Paşa hükümetine duyulan güvensizlik → İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin Enver Bey önderliğinde hükümet binası (Bâb-ı Âli) basması → Sadrazamın istifa etmeye zorlanması → İttihat ve Terakki yanlısı yeni bir hükümetin kurulması → İktidarın fiilen İttihat ve Terakki'ye geçmesi.
✅ Sonuç: X = Bâb-ı Âli Baskını'dır. Bu darbe, İttihat ve Terakki'nin ülke yönetiminde kesin olarak söz sahibi olmasını sağlamış ve Osmanlı'nın I. Dünya Savaşı'na giriş sürecini doğrudan etkilemiştir.
