Soru:
Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın kısa sürede kapanmasının temel nedenleri nelerdir? Bu nedenleri iç dinamikler ve dış tepkiler olarak iki ana başlıkta açıklayınız.
Çözüm:
💡 Partinin kapanması, birbiriyle bağlantılı bir dizi faktörün sonucudur. Bunları iki grupta inceleyebiliriz.
- ➡️ İç Dinamikler (Parti İçi ve Yapısal Nedenler):
- Parti programı, liberal ekonomiyi ve özel teşebbüsü savunuyordu, ancak CHP'nin devletçi politikalarına karşı çıkıyordu.
- Partiye, rejim karşıtı grupların (gericiler ve saltanat yanlıları) sızması ve partiyi amacı dışında kullanmaya çalışması, partinin asıl kimliğini zedeledi.
- ➡️ Dış Tepkiler (CHP ve Hükümet Tepkisi):
- Partinin belediye seçimlerinde beklenmedik şekilde başarılı olması, CHP içinde ciddi bir endişe yarattı.
- Muhalefet partisinin halk tarafından bu denli sahiplenilmesi, rejim için bir tehdit olarak algılandı. Bu durum, partinin "rejim karşıtı bir odak" haline geldiği yönünde baskılara neden oldu.
✅ Sonuç olarak, rejim karşıtı unsurların partiye sızması ve CHP'nin artan baskısı sonucu, Fethi Okyar partiyi 17 Kasım 1930'da kendi kararıyla kapattı.
