Soru:
Atatürk'ün "Yurtta Sulh, Cihanda Sulh" ilkesi çerçevesinde, 1930'lu yıllarda komşu devletlerle ilişkileri güçlendirmek ve bölgesel istikrarı sağlamak amacıyla imzalanan antlaşmalar aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak gruplandırılmıştır?
- I. Balkan Antantı
- II. Sadabad Paktı
- III. Montrö Boğazlar Sözleşmesi
- IV. Lozan Antlaşması
A) Yalnız I
B) I ve II
C) I, II ve III
D) II, III ve IV
E) I, II, III ve IV
Çözüm:
💡 Bu soru, belirli bir dönemdeki (1930'lar) ve belirli bir amaca yönelik (bölgesel istikrar) dış politika hamlelerini bilmemizi istiyor.
- ➡️ İlk adım, her bir antlaşmanın tarihini ve taraflarını kontrol etmektir:
- I. Balkan Antantı (1934): Türkiye, Yunanistan, Romanya, Yugoslavya. Amaç: Balkanlar'da statükoyu ve barışı korumak. ✅ Uygun.
- II. Sadabad Paktı (1937): Türkiye, İran, Irak, Afganistan. Amaç: Orta Doğu'da sınır güvenliği ve iş birliği. ✅ Uygun.
- III. Montrö Boğazlar Sözleşmesi (1936): Türkiye'nin Boğazlar üzerindeki egemenliğini tanıyan uluslararası anlaşma. Bölgesel güvenlik ve istikrarı doğrudan ilgilendirir. ✅ Uygun.
- IV. Lozan Antlaşması (1923): Kurtuluş Savaşı'nı sonlandıran ve Türkiye'nin bağımsızlığını tüm dünyaya kabul ettiren temel antlaşmadır. Ancak, 1920'lerin başında imzalanmıştır ve sorunun odaklandığı 1930'lu yıllardaki bölgesel iş birlikleri kapsamında değerlendirilmez. ❌ Uygun değil.
- ➡️ İkinci adım, uygun olan maddeleri işaretlemektir. I, II ve III. maddeler sorunun kriterlerine uymaktadır.
✅ Bu durumda, doğru gruplandırma I, II ve III şeklindedir. Yani cevap C seçeneğidir.
