Soru:
Bir volkanik dağın zirvesinde geniş ve derin bir çanak oluşmuştur. Bu çanağın çapı, volkan konisinin taban çapına göre çok geniştir ve oluşumu sırasında volkanik patlamalar yaşanmış, koninin zirvesi büyük oranda çökmüştür.
Yukarıda özellikleri verilen volkanik şekil aşağıdakilerden hangisidir?
- A) Krater
- B) Maar
- C) Kaldera
- D) Tüf Konisi
Çözüm:
💡 Soruda, bir volkanik şeklin ayırt edici özellikleri verilmiş. Bunları adım adım değerlendirelim:
- ➡️ Krater: Volkanik bacanın yeryüzüne açıldığı, genellikle huni şeklindeki çukurdur. Çapı koniye göre küçüktür ve büyük bir çökme ile oluşmaz.
- ➡️ Maar: Patlama sonucu oluşan, genellikle gaz ve su buharının etkisiyle meydana gelen, çevresinde volkanik yığını olmayan geniş çukurlardır. Soruda bir "volkan konisi" olduğu belirtiliyor, bu nedenle uygun değil.
- ➡️ Kaldera: Soruda verilen tüm özellikler kalderayı işaret ediyor: Geniş ve derin çanak, volkan konisinin zirvesinin çökmesi, şiddetli patlamalar. Kalderalar, magmanın boşalmasıyla volkanın üst kısmının destek kaybedip çökmesiyle oluşur ve kraterlerden çok daha büyüktür.
- ➡️ Tüf Konisi: Genellikle krater çevresinde oluşan, gevşek malzemelerden oluşan küçük konilerdir.
✅ Verilen özelliklerin tamamı Kaldera oluşumuna uymaktadır. Doğru cevap C şıkkıdır.
