Soru:
31 Mart Olayı'nın çıkmasında aşağıda verilen nedenlerden hangisi dolaylı bir etkiye sahiptir?
- A) İttihat ve Terakki muhaliflerinin kışkırtıcı propagandaları
- B) Avcı Taburları'na bağlı askerlerin maaş ve disiplin sorunları
- C) Volkan Gazetesi gibi yayın organlarının yazıları
- D) Trablusgarp Savaşı'nın çıkması ve halkın savaş yorgunu düşmesi
Çözüm:
💡 Bu soru, neden-sonuç ilişkisini ve kronolojiyi iyi bilmeyi gerektirir. "Dolaylı etki", olayın hemen öncesinde ve içinde doğrudan rol oynamayan, ancak zemin hazırlayan uzun vadeli faktörlerdir.
- ➡️ Birinci adım: Kronolojiyi kontrol edelim. 31 Mart Olayı 13 Nisan 1909'da gerçekleşmiştir. Trablusgarp Savaşı ise 29 Eylül 1911'de başlamıştır. Yani, isyan olduğunda Trablusgarp Savaşı henüz başlamamıştır.
- ➡️ İkinci adım: Doğrudan nedenlere bakalım. A, B ve C seçenekleri isyanın patlak vermesinde doğrudan rol oynayan faktörlerdir. Muhaliflerin propagandası, askerlerin sorunları ve gazetelerin kışkırtıcı yayınları, isyanı tetikleyen unsurlardır.
- ➡️ Üçüncü adım: D seçeneğini değerlendirelim. Trablusgarp Savaşı, 31 Mart Olayı'ndan iki yıl sonra gerçekleştiği için bu olayın nedeni olamaz. Bu, bir kronoloji hatasıdır.
✅ Sonuç olarak, diğer seçenekler isyanın doğrudan ve yakın nedenleri iken, D seçeneği tarihsel olarak imkansızdır ve dolayısıyla bir etkisi yoktur. Doğru cevap, olayla kronolojik bir bağı olmayan D seçeneğidir.