Soru:
Ekstansif tarımın temel özellikleri arasında;
- İlk yatırım masrafının düşük olması,
- Birim alandan alınan verimin düşük olması,
- \( \text{Toplam Üretim} = \text{Birim Alandan Alınan Verim} \times \text{Ekili Alan} \) formülünde, toplam üretimi artırmak için genellikle "Ekili Alan" faktörünün artırılması
yer alır. Buna göre, bir bölgede ekstansif tarım yapıldığını kanıtlamak isteyen bir araştırmacı, aşağıdaki grafiklerden hangisini kullanırsa amacına en uygun veriyi sunmuş olur?
- A) Zaman içinde kullanılan yapay gübre miktarını gösteren grafik
- B) Zaman içinde tarımda çalışan nüfus oranını gösteren grafik
- C) Zaman içinde ekilen tarım alanlarının büyüklüğünü gösteren grafik
- D) Zaman içinde birim alandan alınan verimi (ton/hektar) gösteren grafik
Çözüm:
💡 Soru, ekstansif tarımın en karakteristik davranışını ölçmemizi istiyor.
- ➡️ Ekstansif Tarımın Mantığı: Verim düşüktür ve artırılmaya çalışılmaz. Üretimi artırmanın tek yolu, daha fazla arazi eklemektir.
- ➡️ Seçenek İncelemesi:
- A) Gübre miktarı: Bu, modern/entansif tarımın göstergesidir.
- B) Tarımsal nüfus: Ekstansif tarımda nüfus az olabilir, bu kesin bir kanıt değildir.
- C) Ekili alan büyüklüğü: Ekstansif tarımda üretimi artırmanın birincil yolu budur. Bu grafikteki bir artış, ekstansif tarımın temel stratejisini kanıtlar.
- D) Birim alan verimi: Bu grafikteki değerler düşük ve sabit kalıyorsa bu bir kanıt olabilir, ancak en doğrudan kanıt, üretim artışının kaynağını (alan genişlemesi) gösteren C seçeneğidir.
✅ Araştırmacı, üretim artışının "ekili alanın genişlemesi" ile sağlandığını göstermek istediği için, Zaman içinde ekilen tarım alanlarının büyüklüğünü gösteren grafik (C Seçeneği) en uygun kanıtı sağlayacaktır.
