Soru:
Bir hacı adayı, Arefe günü öğle namazından hemen sonra Arafat'a ulaşıyor ve güneş batana kadar orada kalıyor. Bu kişinin vakfe ibadetini yerine getirip getirmediğini belirlemek için aşağıdaki bilgilerden hangisi en kritik öneme sahiptir?
- A) Kişinin ihramlı olup olmadığı
- B) Kişinin Arafat'ta kaldığı sürenin ne kadar olduğu
- C) Kişinin öğle ve ikindi namazlarını cem ederek kılıp kılmadığı
- D) Kişinin vakfe süresince dua ve niyazda bulunup bulunmadığı
Çözüm:
💡 Bu soru, vakfenin geçerlilik şartlarına odaklanmamızı sağlıyor. Adım adım ilerleyelim.
- ➡️ 1. Adım: Vakfenin farz olmasının şartlarından biri, belirli yer (Arafat) ve zamandır. Kişi doğru yerde ve doğru zamanda olmalıdır. Soruda kişinin Arefe günü Arafat'ta olduğu belirtiliyor.
- ➡️ 2. Adım: Vakfenin sahih olması (geçerli sayılması) için kişinin Arafat'ta, vakfe zamanı içinde, ihramlı olarak ve isteyerek bir süre bulunması gerekir. Burada ihram (A seçeneği) bir ön şarttır ancak soruda zaten vakfe yapıldığı belirtiliyor, bu nedenle burada kritik olan ihram değildir.
- ➡️ 3. Adım: Vakfe için belirlenmiş en kısa süre (en az sınır) Hanefi mezhebine göre bir an bile olsa bulunmaktır. Ancak sünnete uygun olan, öğleden sonra güneş batana kadar beklemektir. Kişinin ne kadar süre kaldığı (B seçeneği) vakfenin sünnete uygunluğunu etkilese de, en az süreyle de olsa vakfe yapılmış sayılır.
- ➡️ 4. Adım: Vakfenin geçerliliği için namazları cem etmek (C seçeneği) veya sürekli dua etmek (D seçeneği) şart değildir. Bunlar sünnet veya müstehap davranışlardır.
✅ Sonuç: Kişinin vakfe yapmış sayılması için Arafat'ta bulunduğu sürenin en azından bir an olması yeterlidir. Ancak soruda "kritik" bilgi, vakfenin asgari süresidir. Bu nedenle en doğru ve kritik cevap, B seçeneğidir çünkü süre, vakfenin sıhhati için temel bir unsurdur (en azından bir an). Diğerleri ya ön şarttır (ihram) ya da vacip/sünnet değildir.
