Soru: Ahlaki sorumluluk kavramı İslam düşüncesinde nasıl ele alınır? Bir Müslümanın ahlaki sorumluluklarını yerine getirmediğinde karşılaşabileceği sonuçlar neler olabilir?
Çözüm: İslam'da ahlaki sorumluluk, kişinin iradesiyle yaptığı iyilik veya kötülüklerden dolayı hesap vermesidir. Temelleri:
- Akıl ve ergenlikle başlar
- Kur'an'da 'Her nefis yaptıklarından sorumludur' (İsra 17:15) ayeti vurgulanır
- Peygamber sünnetinde dürüstlük, yardımseverlik gibi erdemler teşvik edilir
Sorumluluklar yerine getirilmezse:
- Dünyevi sonuçlar: Toplumda güven kaybı, huzursuzluk (örneğin, yalan söylemenin ilişkileri bozması)
- Uhrevi sonuçlar: Ahirette hesap ve ceza (örneğin, kul hakkı yemenin affedilmesinin zorluğu)
Bu, hukuk ve adaletle iç içedir; örneğin, emanete ihanet hem hukuki suç hem ahlaki sorumsuzluktur.