Soru:
Guru Nanak'ın öğretileri, yaşadığı dönemdeki toplumsal eşitsizliklere nasıl bir çözüm getirmiştir? Özellikle kast sistemi ve kadınların statüsü bağlamında, onun getirdiği iki temel yeniliği açıklayınız.
Çözüm:
💡 Guru Nanak, döneminin en çarpıcı sosyal adaletsizliklerine karşı radikal bir duruş sergilemiştir. Çözümünü adım adım analiz edelim:
- ➡️ Birinci Adım (Kast Sistemine Yaklaşım): Guru Nanak, doğuştan gelen kast ayrıcalıklarını veya aşağılanmalarını kesinlikle reddetti. Ona göre, bir insanın değeri soyuyla değil, eylemleri ve Tanrı'ya olan bağlılığıyla ölçülürdü. Bu nedenle, tüm insanlar Tanrı katında eşitti. Bu eşitliği somutlaştırmak için Langar (toplumsal ortak yemek) sistemini başlattı. Langar'da, hangi kasttan, dinden veya sınıftan olursa olsun herkes aynı zeminde oturur ve aynı yemeği paylaşırdı.
- ➡️ İkinci Adım (Kadınların Statüsüne Yaklaşım): Guru Nanak, kadınlara yönelik aşağılayıcı tutumları şiddetle eleştirdi. Ünlü sözlerinden birinde, "Bizi doğuran da bir kadındır, bizi bir kadın doğurur. Bir kadın olmadan, hiçbirimiz var olamayız." diyerek kadının toplumdaki merkezi rolünü vurguladı. Öğretisinde, kadınların dini ve sosyal hayata tam ve eşit katılım hakkı tanıdı. Kadınlar da erkekler gibi ibadet edebilir, topluluk içinde söz sahibi olabilir ve ruhani liderlik pozisyonlarına gelebilirdi.
✅ Sonuç olarak: Guru Nanak, Langar ile kast ayrımcılığını, kadın-erkek eşitliği vurgusuyla da cinsiyet ayrımcılığını reddederek, dini pratiğin merkezine sosyal adalet ve eşitlik ilkelerini yerleştirmiştir.
