Soru:
Lev Vygotsky'nin "Yakınsal Gelişim Alanı" (Zone of Proximal Development) kavramı, bir çocuğun potansiyel gelişim düzeyi ile mevcut gelişim düzeyi arasındaki fark olarak tanımlanır.
Bu kavramı en iyi açıklayan örnek aşağıdakilerden hangisidir?
- A) Bir çocuğun tek başına çözebildiği bir yapbozun parça sayısı.
- B) Bir çocuğun, bir yetişkinin rehberliği olmadan oynayabildiği karmaşık bir strateji oyunu.
- C) Bir çocuğun tek başına 3 parçalı bir bulmacayı çözebilmesi, ancak 10 parçalı bir bulmacayı bir yetişkinin küçük ipuçları ve rehberliği ile çözebilmesi.
- D) Bir çocuğun yaşıtlarıyla birlikte oynarken gösterdiği sosyal beceriler.
Çözüm:
💡 Vygotsky, bireyin kendi başına yapabildikleri ile bir rehber (yetiskin veya daha bilgili akran) yardımıyla yapabildikleri arasındaki bölgeye "Yakınsal Gelişim Alanı" adını verir.
- ➡️ İlk Adım: Kavramın iki temel bileşeni vardır: 1) Mevcut Gelişim Düzeyi: Çocuğun tek başına yapabildikleri. 2) Potansiyel Gelişim Düzeyi: Rehberlikle yapabildikleri.
- ➡️ İkinci Adım: Seçenekleri bu çerçevede değerlendirelim. A) Sadece mevcut gelişim düzeyini gösterir. B) Yine sadece mevcut düzeyi anlatır, rehberlik yoktur. D) Sosyal becerileri vurgular ama Yakınsal Gelişim Alanı'nın net yapısını göstermez.
- ➡️ Üçüncü Adım: C) Seçeneği ise kavramı mükemmel açıklar: "Tek başına 3 parçalı bulmaca" mevcut düzey, "bir yetişkinin rehberliği ile 10 parçalı bulmaca" ise potansiyel düzey'dir. İkisi arasındaki fark (3'ten 10'a çıkabilme potansiyeli) çocuğun Yakınsal Gelişim Alanı'dır.
✅ Bu nedenle, kavramı en iyi açıklayan örnek C seçeneğidir.
