Soru:
Bir futbol maçında, taraftarlar kendi takımlarının her faulünü hakemin haksız yere verdiğini, rakip takımın yaptığı benzer faulleri ise hakemin görmezden geldiğini düşünmektedir. Taraftarların bu şekilde, olayları kendi gruplarını (iç grubu) kayırarak ve rakip grubu (dış grubu) önyargılı bir şekilde değerlendirmesi sosyal psikolojide hangi kavramla açıklanır?
Çözüm:
💡 Bu soru, gruplar arası ilişkilerde ortaya çıkan önyargılı düşünce kalıplarını ele almaktadır.
- ➡️ 1. Adım: Sosyal psikolojide, bireyler kendilerini içinde hissettikleri grubu (iç grup) kayırma, diğer grupları (dış grup) ise aşağılama eğilimindedir. Buna "İç Grup - Dış Grup Yanlılığı" denir.
- ➡️ 2. Adım: Bu yanlılığın bir tezahürü de "Nihai Atıf Hatası"dır. Bu hata, bir kişinin başkalarının davranışlarını içsel faktörlere (kişilik, niyet), kendi grubunun davranışlarını ise dışsal faktörlere (durum, şans) bağlama eğilimidir.
- ➡️ 3. Adım: Soruda, taraftarlar kendi takımlarının faulünü hakemin kötü niyetine (dışsal/durumsal), rakip takımın faulünü ise onların sportmen olmayan kişiliklerine (içsel) bağlamaktadır. Bu, nihai atıf hatasının grup düzeyindeki bir yansımasıdır.
✅ Bu durum, "İç Grup Kayırmacılığı"nın bir parçası olan "Grup Temelli Atıf Yanlılığı" veya "Nihai Atıf Hatası" kavramlarıyla açıklanır.
