Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
- A) Bu işi başarabileceğine sonuna kadar inanıyor ve güveniyordu.
- B) Yarışmaya katılmak isteyenlerin listesi bugün açıklanacak.
- C) Yeni projesini büyük bir heyecanla ve istekle anlattı.
- D) Bu konudaki düşüncelerimi açık ve net bir şekilde belirttim.
Çözüm:
💡 Anlatım bozukluklarında sıkça karşılaştığımız durumlardan biri, ortak kullanılan bir ögenin cümledeki diğer sözcüklerle uyumsuz olmasıdır.
- ➡️ A seçeneğini inceleyelim: "...inanıyor ve güveniyordu." Burada "inanıyor" ve "güveniyordu" fiilleri ortak bir nesne ile kullanılmıştır. "Birisine/ bir şeye inanmak" ve "birisine güvenmek" doğru ifadelerdir. Ancak bu cümlede nesne "Bu işi başarabileceğine"dir. "Bu işi başarabileceğine güvenmek" Türkçede pek kullanılmayan, anlamca uyumsuz bir ifadedir. Genellikle "birine güvenmek" veya "bir şeyi yapabileceğine inanmak" şeklinde kullanırız. Burada "inanıyor" fiili ile nesne uyumluyken, "güveniyordu" fiili ile uyumsuzdur.
- ➡️ Diğer seçenekler (B, C, D) dil bilgisi ve anlam bakımından doğrudur, herhangi bir bozukluk yoktur.
✅ Anlatım bozukluğu, ortak nesnenin her iki fiille tam uyumlu olmamasından kaynaklandığı için A seçeneğinde vardır.
