Soru: 17. yüzyıl ıslahatlarının ortak özellikleri nelerdir? Bu ıslahatlar neden kalıcı olamamıştır?
Çözüm: 17. yüzyıl ıslahatlarının ortak özellikleri:
- Merkezi otoriteyi güçlendirmeye yönelik olmaları.
- Mali sorunları çözmek için bütçe düzenlemeleri ve israfın önlenmesi.
- Yolsuzluk ve rüşvetle mücadele edilmesi.
- Askeri düzenlemelerle ordunun disiplin altına alınması.
- Kişisel çabalara dayanmaları ve kurumsal bir yapıya dönüşememeleri.
Kalıcı olamama sebepleri:
- Islahatlar, çıkarları zedelenen grupların (örneğin yeniçeriler, saray çevreleri) şiddetli tepkisiyle karşılaşmıştır.
- Devlet sistemindeki köklü bozulmalar, yüzeysel tedbirlerle düzeltilememiştir.
- Islahatçıların kişisel çabaları, ölümleri veya görevden alınmalarıyla son bulmuştur.
- Toplumsal ve ekonomik yapıdaki değişimlere uzun vadeli çözümler getirilmemiştir.
Bu nedenle, ıslahatlar geçici iyileşmeler sağlamış ancak devletin gerilemesini önleyememiştir.
