KPSS Osmanlı Dağılma Dönemi (19. Yüzyıl)

Soru: Osmanlı Devleti'nde 19. yüzyılda gerçekleşen Islahat Fermanı (1856) hangi nedenlerle ilan edilmiştir ve bu fermanın önemli maddeleri nelerdir?

Çözüm: Islahat Fermanı, 18 Şubat 1856'da Sultan Abdülmecid döneminde ilan edilmiştir. İlan nedenleri arasında, Kırım Savaşı sonrasında Osmanlı'nın Avrupa devletlerinin desteğini almak ve Paris Antlaşması'na imza atmadan önce iç reformları göstermek yer alır. Önemli maddeleri şunlardır:

• Gayrimüslimlere eşit haklar tanınmış, askerlik ve devlet memurluğuna girebilmeleri sağlanmıştır.
• Vergi adaleti getirilmiş ve cizye vergisi kaldırılmıştır.
• Mahkemelerde Müslüman ve gayrimüslimlerin eşit şahitliği kabul edilmiştir.
• Yabancılara mülk edinme hakkı verilmiştir.

Bu ferman, Osmanlı'nın batılılaşma sürecinde önemli bir adım olmasına rağmen, iç çatışmaları artırmış ve milliyetçi hareketleri tetiklemiştir.