Soru:
Zararlı cemiyetler, milli mücadele karşıtı faaliyetler yürütmüşlerdir. Bu cemiyetlerden bazıları azınlıklar tarafından kurulurken, bazıları da Türkler tarafından kurulmuştur.
Aşağıdaki zararlı cemiyetlerden hangisi, diğer dördünden farklı olarak bir "azınlık cemiyeti" değildir?
- A) Mavri Mira Cemiyeti
- B) Etnik-i Eterya Cemiyeti
- C) Hınçak Cemiyeti
- D) Pontus Rum Cemiyeti
- E) Wilson Prensipleri Cemiyeti
Çözüm:
💡 Bu soru, zararlı cemiyetlerin "azınlık" ve "Türk" kökenli olarak ayrımını yapabilmeyi gerektirir. Azınlık cemiyetleri, Osmanlı tebaasındaki Rum, Ermeni gibi gruplar tarafından kurulmuştur.
- ➡️ A) Mavri Mira Cemiyeti: İstanbul'daki Fener Rum Patrikhanesi tarafından kurulmuştur. Amacı Bizans İmparatorluğu'nu yeniden canlandırmaktır. Azınlık (Rum) Cemiyeti.
- ➡️ B) Etnik-i Eterya Cemiyeti: Yunanistan merkezli, "Megalo İdea" amacıyla kurulmuş bir Rum cemiyetidir. Azınlık (Rum) Cemiyeti.
- ➡️ C) Hınçak Cemiyeti: Osmanlı topraklarında bağımsız bir Ermeni devleti kurmak amacıyla faaliyet gösteren bir Ermeni cemiyetidir. Azınlık (Ermeni) Cemiyeti.
- ➡️ D) Pontus Rum Cemiyeti: Karadeniz'de bir Rum Pontus Devleti kurmak amacıyla Rumlar tarafından kurulmuştur. Azınlık (Rum) Cemiyeti.
- ➡️ E) Wilson Prensipleri Cemiyeti: Bu cemiyet, Osmanlı aydınları (Türkler) tarafından kurulmuştur. Amacı, Wilson İlkeleri'ne dayanarak Amerikan mandasını sağlamaktır. Azınlık cemiyeti değil, Türkler tarafından kurulan zararlı bir cemiyettir.
✅ A, B, C ve D seçenekleri azınlık (Rum veya Ermeni) cemiyetleri iken, E seçeneği Türkler tarafından kurulmuş bir cemiyettir. Bu nedenle farklı olan E seçeneğidir.